Εκεί που αποκορυφώνεται η λυρική διάθεση του αγίου υμνογράφου για τους αγίους τεσσαράκοντα μάρτυρες τους εν Σεβαστεία μαρτυρήσαντες είναι όταν εστιάζει
την προσοχή του στην όντως επική, ηρωική και γεμάτη τραγικό μεγαλείο προσωπικότητα της μάνας του νεαρού μάρτυρα.
Ποιος άνθρωπος δεν θα κλάψει μαζί της και δεν θα παραδειγματιστεί
από το ρωμαλέο κυριολεκτικά αυτό φρόνημά της;
Κι η εξήγηση του υμνογράφου είναι μία: η μάνα αυτή ήταν φιλόθεη. Αγαπούσε τον Θεό παραπάνω
από όλα, γι’ αυτό και δεν δίστασε να «θυσιάσει» τον υιό της, γινόμενη ένας δεύτερος Αβραάμ. Δεν ξέρουμε τίνος
το μαρτύριο ήταν μεγαλύτερο: των αγίων σαράντα ή τελικά
της μάνας που υψώνεται σε αιώνιο πρότυπο γυναίκας και μάνας; «Η φιλόθεη μητέρα, με ρωμαλέο νου, παίρνοντας στους ώμους της αυτόν που γέννησε, τον φέρνει μάρτυρα μαζί με τους μάρτυρες, σαν
καρπό της πίστης της, μιμούμενη την ιερουργία του Αβραάμ»
(«Ρωμαλεότητι φρενών, ον εκύησεν επ’
ώμων αραμένη η φιλόθεος μήτηρ, της ευσεβείας καρπόν προσάγει
συν Μάρτυσι Μάρτυρα, την ιερουργίαν Αβραάμ μιμουμένη»)
(ωδή η΄). «Γιε μου, τράβα τον δρόμο σου ίσια προς την αιώνια ζωή, φώναζε η φιλόχριστη μητέρα στο φιλόχριστο παιδί της. Δεν το αντέχω να εμφανιστείς δεύτερος στον αγωνοθέτη Θεό» («Την προς την άληκτον ζωήν ευθυδρόμως, ω υιέ,
στέλλου πορείαν, η φιλόχριστος μήτηρ τω
φιλοχρίστω παιδί, εβόα∙ ου
φέρω σε δεύτερον, τω αγωνοθέτη Θεώ εμφανισθήναι»)
(ωδή η΄).
