Ο… «αναμάρτητος»!
Ο κύριος
που μπήκε στο εξομολογητάρι περίμενε στην αναμονή αρκετή ώρα. Τον είχε δει ο
ιερέας μαζί με τους άλλους, όταν ξεκίνησε την εξομολόγηση. Ήταν αρκετά
ευπαρουσίαστος και πολύ ευγενικός. Σταυροκοπήθηκε, φίλησε το χέρι του ιερέα,
κάθισε στη θέση του εξομολογουμένου.
«Πρώτη
φορά εξομολογείσθε;» ρώτησε ο ιερέας. «Δεν σας έχω ξαναδεί».
«Όχι,
πάτερ. Εξομολογούμαι κατά καιρούς, αλλά δεν έχω σταθερό εξομολόγο. Όταν πλησιάζουν
οι μεγάλες γιορτές, μπαίνω σε κάποιο ναό και όταν βρω πνευματικό εξομολογούμαι.
Δεν θέλω να κοινωνώ χωρίς εξομολόγηση».
«Κάνετε
πολύ σωστά. Κι αυτό δείχνει ότι μάλλον έχετε συναίσθηση των μυστηρίων της
Εκκλησίας μας. Η ιερά εξομολόγηση – το γνωρίζετε - είναι από τα υποχρεωτικά
λεγόμενα μυστήρια, μαζί με το βάπτισμα, το χρίσμα και τη θεία κοινωνία, γιατί
δυστυχώς μετά το βάπτισμά μας αμαρτάνουμε. Οπότε ο Κύριος μάς το πρόσφερε ως τη
μεγαλύτερη δωρεά: να μπορούμε και πάλι να καθαρίζουμε την ψυχή μας και να
ξαναζούμε τη χάρη της αναγέννησής μας, όπως τότε που βγήκαμε από την αγία
κολυμβήθρα. Αρκεί βεβαίως και η εξομολόγηση να γίνεται με τον σωστό τρόπο».
«Ποιος
είναι ο σωστός τρόπος, πάτερ;» είπε ο μεσήλικας.
«Αυτό που
δηλώνει και το όνομα του μυστηρίου. Λέμε μυστήριο μετανοίας. Συνεπώς πρέπει κανείς να είναι σε αυτήν την ατμόσφαιρα
της επίγνωσης των αμαρτιών του και της πίστης στην αγάπη του Θεού, ώστε να
προσέλθει σωστά. Χωρίς τη μετάνοια και την απόφαση για αλλαγή της ζωής του,
ώστε να βαδίζει πια όσο γίνεται πάνω στις εντολές του Χριστού μας, η
εξομολόγηση καταντά μάλλον ένας τύπος που δεν ξέρω κατά πόσο προσφέρει στον
άνθρωπο τη χάρη του Θεού».
«Ναι,
πάτερ», έδειχνε να συμφωνεί ο κύριος.
«Θέλω όμως
και κάτι ακόμη να σας πω», είπε ο ιερέας, «πριν ξεκινήσετε να εξομολογείσθε.
Είπατε ότι δεν έχετε σταθερό πνευματικό. Αυτό πρέπει να σας προβληματίσει λίγο.
Χωρίς να είναι θέμα δογματικό, όπως λέμε, για την πίστη μας, δηλαδή ότι χωρίς
αυτό δεν είμαστε πιστοί και δεν ζούμε τη σωτηρία μας – εκτός κι αν κανείς δεν
έχει σταθερό τόπο που ζει - όμως έχει διαπιστωθεί ότι η αναφορά σε ένα μόνο
πνευματικό βοηθάει στην πνευματική μας πορεία, για τον λόγο ότι επέρχεται γνωριμία πραγματική, ψυχική, μεταξύ του
εξομολόγου και του εξομολογουμένου, κι επομένως μπορεί ο πνευματικός και να μας
καταλάβει καλύτερα και να μας δώσει τις πιο καλές ίσως συμβουλές για τη σχέση
μας με τον Θεό. Και το ερώτημα βεβαίως πάντα είναι «γιατί θέλω να αλλάζω
πνευματικό;» Αν, σας είπα, είναι λόγω των μετακινήσεων του ανθρώπου, έχει καλώς.
Αν όμως η διαρκής αλλαγή οφείλεται στο γεγονός ότι δεν θέλω να δεθώ με κάποιον
συγκεκριμένα, τότε τα πράγματα είναι πιο σύνθετα και μοιάζουν με το φυτό που
διαρκώς μεταφυτεύεται. Δηλαδή δεν μπορεί τελικώς να καρποφορήσει. Σκεφθείτε
μήπως συμβεί τούτο και σε σας. Η πρότασή μου θα ήταν λοιπόν να αποφασίσετε να
πηγαίνετε σε κάποιον πιο σταθερά, πιο συγκεκριμένα. Συγγνώμη που σας τα λέω
αυτά, αλλά είμαι υποχρεωμένος να σας τα πω. Κι εγώ έχω σταθερό πνευματικό, που
επειδή ακριβώς με ξέρει, δεν χρειάζεται να εξηγώ πολλά πράγματα από τη ζωή μου.
Ομολογώ εν μετανοία τις αμαρτίες μου, κάνει κάποια παρατήρηση ίσως ο αδελφός
κληρικός, και μου διαβάζει την ευχή».
Ο κύριος
δεν μιλούσε. Φαινόταν προβληματισμένος και ο ιερέας αναρωτήθηκε μήπως του τα
είπε… μαζεμένα και τον φόβισε. Στράφηκε νοερά στον Κύριο να φωτίσει τον άνθρωπο
και να του δώσει πραγματική μετάνοια.
«Τι έχετε
να πείτε, λοιπόν; Αντί να μιλήσετε εσείς, σας έπιασα… μονότερμα που λέμε».
«Όχι,
πάτερ, καλά κάνατε. Εσείς πρέπει να λέτε αυτά που πρέπει. Λοιπόν – ξερόβηξε –
δεν έχω να σας πω πολλά πράγματα. Είμαι άνθρωπος της Εκκλησίας, εκκλησιάζομαι
δηλαδή, προσεύχομαι, νηστεύω όσο μπορώ, δίνω ελεημοσύνη εκεί που πρέπει. Δεν
βλέπω κάτι να βαραίνει την ψυχή μου».
Κάτι του
θύμισε του ιερέα η απαρίθμηση αυτή… «Έχετε κάτι εναντίον κάποιου συνανθρώπου
σας;» ρώτησε ο ιερέας χαμηλόφωνα.
«Όχι,
πάτερ. Τους αγαπώ όλους. Με όλους τα έχω καλά».
«Μελετάτε
κανένα πνευματικό βιβλίο;»
«Ναι, πάτερ, μολονότι δεν μου μένει και πολύς
χρόνος λόγω της εργασίας μου».
«Τους
λογισμούς σας τους προσέχετε; Γιατί γνωρίζετε ασφαλώς ότι αμαρτία δεν είναι
μόνον οι πονηρές πράξεις, αλλά και οι αμαρτωλοί λογισμοί. Ο ίδιος ο Κύριος για
παράδειγμα μας είπε ότι «και μία πονηρή επιθυμία για τον άλλο συνάνθρωπό μας –
μίλησε για τη γυναίκα απευθυνόμενος σε άνδρες – αποτελεί μοιχεία». Με τους
λογισμούς σας λοιπόν πώς τα πάτε;»
«Μια χαρά,
πάτερ. Τους προσέχω όλους. Όλα στην πνευματική μου ζωή είναι τακτοποιημένα».
«Πιο πάνω
και από τον όσιο Παΐσιο!», του ‘ρθε αυθόρμητα η σκέψη του παπά. Κατάλαβε ότι υπάρχει κάτι… «προβληματικό» στον
κύριο. Να μην έχει καμία αμαρτία, να μην ενοχλείται από κανένα λογισμό και να
τα αντιμετωπίζει όλα τόσο θεάρεστα! «Αγγελικό
σύνδρομο» δεν το λένε αυτό;
«Έχετε
κάποια αμαρτία σας να εξομολογηθείτε;»
«Όχι,
πάτερ. Αυτά που σας είπα. Κι ευχαριστώ που με ακούσατε και με συμβουλεύσατε».
«Θα σας
παρακαλέσω», ένιωσε την ανάγκη να πει ο ιερέας, «να κάνετε προσευχή
παρακαλώντας τον Κύριο να σας δίνει αληθινή μετάνοια. Συνηθίστε να λέτε εκτός
από το «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με», και την προσευχή που έλεγε ο άγιος
Γρηγόριος ο Παλαμάς, «Κύριε, φώτισόν μου το σκότος». Γιατί μετάνοια υπάρχει
εκεί που διαπιστώνεται η αμαρτία».
Σηκώθηκε ο
παπάς από τη θέση του.
«Αν δεν
έχετε κάτι άλλο, να σας διαβάσω τη συγχωρητική ευχή, μολονότι μάλλον είναι… περιττή,
αφού δεν έχετε κάτι για να… συγχωρηθείτε».
