ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΚΑΙ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ ΚΟΣΜΑΣ ΚΑΙ ΔΑΜΙΑΝΟΣ ΚΑΙ Η ΜΗΤΗΡ ΑΥΤΩΝ ΘΕΟΔΟΤΗ

 «Οι άγιοι αυτοί κατάγονταν από την ασιατική γη, με πατέρα ειδωλολάτρη και μάνα Χριστιανή, η οποία λεγόταν Θεοδότη. Όταν έμεινε χήρα, βρήκε την ευκαιρία να εκπαιδεύσει τα παιδιά της με κάθε αρετή. Τα παιδιά της, αφού απέκτησαν πείρα από κάθε επιστήμη, τις έκαναν πέρα όλες, για να ακολουθήσουν την ιατρεία των ψυχών και των σωμάτων, θεραπεύοντας κάθε νόσο και κάθε ασθένεια και φροντίζοντας όχι μόνο τους ανθρώπους, αλλά και τα ζώα. Ονομάστηκαν Ανάργυροι, διότι δεν ανέχονταν να λάβουν τίποτε και από κανένα, παρέχοντας πάντοτε την ιατρεία δωρεάν και αμισθί. Αφού πέρασαν λοιπόν με τον τρόπο αυτό τη ζωή τους, τελειώθηκαν εν ειρήνη. Τα τίμια λείψανά τους κατατέθηκαν σε τόπο που ονομαζόταν Φερεμάν».

Μολονότι οι σήμερα εορταζόμενοι άγιοι Ανάργυροι, Κοσμάς και Δαμιανός, είναι άλλοι από τους ομώνυμούς τους επίσης Αναργύρους που εορτάζονται την 1^ηΙουλίου, η ακολουθία τους είναι ακριβώς η ίδια με εκείνων. Τονίζει δε  το κατεξοχήν στοιχείο της αγιότητας και των δύο ζευγών, το ανάργυρο της δράσεως και βιωτής τους, την παροχή δηλαδή των υπηρεσιών τους, όπως σημειώνει και το συναξάρι τους, δωρεάν και αμισθί. Αυτό σημαίνει ότι οι άγιοι υπήρξαν παντελώς αφιλάργυροι – «της φιλαργυρίας την νόσον αποτεμόντες», σημειώνει ο υμνογράφος – δείγμα της ανυψώσεως της διάνοιάς τους υπέρ τα υλικά πράγματα – «υπέρτερον τον νουν των ενύλων δεικνύντες». Πότε όμως μπορεί κανείς και απεμπλέκεται από τα υλικά αγαθά; Μόνον όταν «εμπλέκεται» με κάτι ανώτερο και υψηλότερο. Κι αυτό δεν είναι άλλο από την αγάπη προς τον Θεό και Χριστό. Μόνον όποιος έχει ζωντανή σχέση με Εκείνον, μόνον όποιος Τον έχει ενεργούντα στην καρδιά του, μπορεί πράγματι να δει με καθαρό, δηλαδή γεμάτο αγάπη, μάτι τους συνανθρώπους του και τον κόσμο όλο. Κι αυτό ακριβώς συνέβη με τους αγίους Αναργύρους:  αγάπησαν τον Χριστό και γι’  αυτό αγάπησαν και τον κάθε συνάνθρωπό τους, και το κάθε πλάσμα του Θεού. «Πάντοτε έχοντες Χριστόν ενεργούντα εν υμίν, άγιοι Ανάργυροι, θαυματουργείτε εν κόσμω, ασθενούντας θεραπεύοντες».

 

ΑΝΑΓΓΕΛΙΑ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΣ ΕΙΣ ΔΙΑΚΟΝΟΝ

Ἡ Ἐνορία τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς Καλλιπόλεως Πειραιῶς βρίσκεται στήν εὐτυχή θέση νά ἀναγγείλει τή χειροτονία εἰς διάκονον τοῦ ἐνορίτη της κ. Ἐλισαίου Κυνούση, φιλολόγου, θεολόγου, καθηγητῆ τοῦ Ἀρσακείου Γυμνασίου Ἑκάλης, πρωτοψάλτου μέχρι τώρα τοῦ Ἁγίου Νικολάου Ἡλιουπόλεως, καθηγητῆ τοῦ Δημοτικοῦ Ὠδείου Πειραιῶς, πού θά πραγματοποιηθεῖ τό Σάββατο 4 Νοεμβρίου 2017 στήν Ἐνορία τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς Καλλιπόλεως ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πειραιῶς καί Φαλήρου κ.κ. Σεραφείμ.

Ὁ κ. Ἐλισαῖος Κυνούσης, γέννημα καί θρέμμα τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς, διακόνησε ἐπί πολλά ἔτη στόν Ἱερό Ναό ὡς κατηχητής καί ὡς λαμπαδάριος τοῦ Ναοῦ, εἶναι εὐρύτερα πολύ ἀγαπητός καί ἀποδεκτός ἀπό τή συγκεκριμένη ἐνορία, ἐνῶ εἶναι ἕνας ἀπό τους συγγραφεῖς τοῦ βιβλίου πού ἀναφέρεται στήν ἱστορία τῆς ἐνορίας τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς.   

Ἡ χειροτονία του εἰς πρεσβύτερον θά πραγματοποιηθεῖ σύν Θεῶ στόν ἴδιο Ναό ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Πειραιῶς τήν Κυριακή 26 Νοεμβρίου 2017.

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΖΗΝΟΒΙΟΣ ΚΑΙ ΖΗΝΟΒΙΑ Η ΑΔΕΛΦΗ ΑΥΤΟΥ

«Οι άγιοι ζούσαν επί της βασιλείας του Διοκλητιανού και ήταν τέκνα ευσεβών γονέων. Και ο μεν Ζηνόβιος συνελήφθη και οδηγήθηκε ενώπιον του ηγεμόνα. Καθώς λοιπόν ανακρινόταν, παρουσιάστηκε από μόνη της και η αδελφή του Ζηνοβία. Κτυπώνται λοιπόν κα οι δύο και ρίχνονται σε λέβητα πίσσας. Διατηρήθηκαν όμως με τη χάρη του Χριστού αβλαβείς, οπότε και δέχονται τον διά ξίφους θάνατο».

Ο άγιος  Ιωσήφ στον κανόνα του για τους αγίους επιμένει πάρα πολύ  στο γεγονός της ιερωσύνης του αγίου Ζηνοβίου, την οποία συνδέει στενότατα με το μαρτύριό του. Ο άγιος, λέει, παρίσταται ενώπιον του θρόνου του Θεού, «ως ιερεύς ευπρόσδεκτος και μάρτυς άριστος»,  ενώ το μαρτύριο του αίματός του έκανε πιο έντονο το χρώμα της ιερατικής του στολής, καθιστώντας την με τη χάρη του Θεού ιερότερη. «Μαρτυρίου εν αίματι, την στολήν σου, Ζηνόβιε, επιχρώσας ένδοξε, απετέλεσας ιερωτέραν εν χάριτι». Ο άγιος υμνογράφος  εν προκειμένω επισημαίνει τη  βασική αλήθεια της μαρτυρικής  διάστασης της ιερωσύνης – απόρροια της μετοχής στην αρχιερωσύνη του ίδιου του Κυρίου -  η οποία επιτείνεται απλώς και με το μαρτύριο του αίματος. Ιερωσύνη και μαρτύριο βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος, δείγμα ότι ο ιερέας του Χριστού βρίσκεται πάντοτε στον Σταυρό: η διακονία του είναι οδύνη και πάθος. Ορθά όμως βιούμενη αποκαλύπτει και την περικλειόμενη σ’ αυτήν ανάσταση. Κι είναι ευνόητο ότι τούτο πρέπει να το εννοήσουμε και ως προς την πνευματική ιερωσύνη του κάθε βαπτισμένου και χρισμένου πιστού. Μη ξεχνάμε ότι ο κάθε πιστός, έστω και ο απλός λαϊκός, είναι μέτοχος και αυτός της ιερωσύνης του Κυρίου.

 

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΩΝ ΣΤΟ CARAVEL (4 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2017)



Η ΑΓΙΑ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ Η ΡΩΜΑΙΑ

«Η αγία Αναστασία έζησε όταν βασιλείς ήταν οι διώκτες της χριστιανικής πίστης  Δέκιος και  Ουαλλεριανός και ηγεμόνας ο Πρόβος. Ήταν Ρωμαία στην καταγωγή, νέα στην ηλικία και ζούσε σε κάποιο Μοναστήρι. Την συνέλαβαν για την πίστη της κι επειδή ομολόγησε την πίστη αυτή με παρρησία, την κτύπησαν στο πρόσωπο. Στη συνέχεια, την άπλωσαν πάνω σε πυρακτωμένους άνθρακες και τη μαστίγωσαν με ράβδους. Την κρέμασαν έπειτα πάνω σε ξύλο, την πίεσαν σε μέγκενη και την τρύπησαν με σιδερένιες ακίδες. Κρεμασμένη την έξυσαν σε όλο το σώμα, της έκοψαν τους μαστούς και της εκρίζωσαν τα νύχια. Της ακρωτηρίασαν τα χέρια και τα πόδια, της αφαίρεσαν τη γλώσσα και της εκρίζωσαν τα δόντια. Στο τέλος, της έκοψαν και το κεφάλι».

Με τα βασανιστήρια της αγίας το σώμα της στρεβλώθηκε σε σημείο τελικώς αφανισμού της. Πάνω σ’ αυτό ο εκκλησιαστικός ποιητής προβαίνει σε δύο παρατηρήσεις: Πρώτον, η στρέβλωση του σώματος της αγίας, χάριν του Χριστού, φανέρωνε την ψυχική της σταθερότητα, το όρθιο της προαίρεσής της. Όσο την κτυπούσαν και την «πετσόκοβαν», τόσο το φρόνημά της δυνάμωνε και παρέμενε όρθιο. «Στρεβλούμενον το σώμα αικισμοίς, εδήλου το όρθιον σης προαιρέσεως προς Θεόν, Αναστασία πανεύφημε». Η αγία δηλαδή επιβεβαίωνε έμπρακτα αυτό που είχε πει ο Κύριος: «μη φοβηθήτε από των αποκτεινόντων το σώμα, την δε ψυχήν μη δυναμένων τι ποιήσαι». Η ψυχή είναι αυτό που μετράει στις δύσκολες στιγμές του βίου, κι αυτό έδειξε η αγία. Δεύτερον, μέσα σε όλα αυτά τα βάσανα, που θα έπρεπε η νεαρή κόρη να έχει αλλοιωμένα και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της από τον πόνο και την οδύνη, εκείνη φαινόταν ακόμη περισσότερο ωραία στη μορφή: «Κάλλος το εγκάρδιον τη ορατή μορφή, ένδοξε, διαδοθέν, σε ωραιοτάτην τοις ορώσιν υπέφαινεν». Δηλαδή: Το κάλλος της καρδιάς σου, η εσωτερική ομορφιά σου, ένδοξε, μεταδόθηκε και στην ορατή, εξωτερική, μορφή σου, και σε έκανε να φαίνεσαι ωραιότατη σ’ αυτούς που σε έβλεπαν. Η αγία φανέρωνε, έστω και στα βάσανα, την υπάρχουσα σ’ αυτήν χάρη του Θεού, η οποία πράγματι κάνει τον άνθρωπο και εξωτερικά να λάμπει και να ομορφαίνει. «Καρδίας ευφραινομένης, πρόσωπον θάλλει» υπενθυμίζει ο λόγος του Θεού. Ο άγιος υμνογράφος με τον ύμνο του αυτό τονίζει ακριβώς τον χαρισματικό χαρακτήρα του μαρτυρίου της αγίας Αναστασίας. Ό,τι υπέστη, το υπέστη με τη δύναμη του Θεού. Αλλά για να λειτουργήσει αυτή η δύναμη, έπρεπε να συναντήσει την καλή προαίρεση της αγίας, για την ύπαρξη της οποίας εργάστηκε η ίδια ασκητικώς εκ νεότητός της.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΝΕΣΤΩΡ

«Ο άγιος Νέστωρ ήταν πολύ νέος και ωραίος άνδρας, γνωστός στον Μεγαλομάρτυρα Δημήτριο. Την εποχή του βασιλιά Μαξιμιανού κι ενώ αυτός είχε συλλάβει τον άγιο Δημήτριο και τον είχε κλείσει φυλακή, έτρεξε στον τόπο της φυλακής του κι έπεσε στα πόδια του: «Δούλε του Θεού, είπε, θέλω να μονομαχήσω με τον Λυαίο, και ευχήσου για μένα στο όνομα του Χριστού». Ο άγιος τότε τον σφράγισε με το σχήμα του τιμίου Σταυρού και του είπε: «Και τον Λυαίο θα νικήσεις και υπέρ Χριστού θα μαρτυρήσεις». Ήλθε λοιπόν ο Νέστωρ στο στάδιο, όταν βρισκόταν στο θεωρείο ο Μαξιμιανός, και είπε: «Θεέ του Δημητρίου, βοήθει μοι». Συνεπλάκη λοιπόν με τον βδελυρό Λυαίο, τον οποίο με καίριο πλήγμα στην καρδιά φόνευσε, γεγονός που δημιούργησε ψυχική σύγχυση στον βασιλιά. Αμέσως αυτός διέταξε να κτυπηθεί με λόγχες ο άγιος Δημήτριος, ως αίτιος της σφαγής του Λυαίου, ο δε άγιος Νέστωρ να φονευθεί με το δικό του ξίφος».

Δεν είναι δυνατόν ο υμνογράφος να μην επικεντρώσει την προσοχή του στο γεγονός που κατέστησε γνωστό και άγιο τον Νέστορα: την πάλη του με τον Λυαίο και τη νίκη του επ’  αυτού. Τι κάνει όμως; Μας ανοίγει τα πνευματικά μάτια, προκειμένου, μαζί με την αισθητή αυτή νίκη, να δούμε και την παράλληλη πνευματική νίκη του κατά του πονηρού διαβόλου. Κι είναι λογικό: δεν θα μπορούσε να υπερβεί το τεράστιο «τείχος», τον Λυαίο, ο Νέστορας, αν δεν είχε το πνευματικό σθένος από τις νίκες του κατά του Πονηρού: «αισθητώς Λυαίω μεν συμπλακείς, τούτον ώλεσας∙ ταις αοράτοις δε τον αόρατον λαβαίς Βελίαρ συ συνεπόδισας και εθανάτωσας». (Συνεπλάκης αισθητά με τον Λυαίο και τον εξολόθρευσες. Και με τις αόρατες λαβές της πάλης υπέταξες και θανάτωσες τον αόρατο Βελίαρ, τον διάβολο).

Με ποιες δυνάμεις όμως κατόρθωσε να καταγάγει τη διπλή αυτή νίκη; Ο υμνογράφος είναι σαφέστατος: Πρώτον, με τη συμμαχία του Χριστού – «την του Θεού αοράτως συμμαχίαν εκέκτησο» - καθώς ήταν ντυμένος την πανοπλία Εκείνου. «Νέστορ αθλητά μακάριε, την πανοπλίαν Χριστού σεαυτώ περιθέμενος». Και δεύτερον, με την ενίσχυση του διδασκάλου και καθοδηγητή του αγίου Δημητρίου, κυρίως μέσω των ενισχυτικών θείων λόγων του και προφανώς των με παρρησία προς τον Θεό υπέρ αυτού προσευχών του. «Λόγοις ενθέοις νευρούμενος, Νέστορ σοφέ αληθώς, Δημητρίου του μάρτυρος». Όπου ο άνθρωπος έχει τον Χριστό παρόντα στη ζωή του και τον πιστό συνάνθρωπο ενισχυτή του, εκεί φανερώνεται η παντοδυναμία του Θεού. Πίστη στον Χριστό, ενότητα πίστεως: τα ανίκητα όπλα των Χριστιανών.

 

Πατήρ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ

 

Θα μου επιτραπεί να σημειώσω κι εγώ, μαζί με όλους τους αδελφούς που γνώριζαν τον π. Γεώργιο, ότι επρόκειτο για κληρικό που η όλη βιωτή του δεν μπορεί να κατανοηθεί παρά κάτω από μία προϋπόθεση και έναν όρο: την πυρπολημένη από αγάπη Χριστού καρδιά του. Αν δεν ληφθεί υπόψη η φλόγα αυτή, που αποτελούσε την κινητήρια δύναμη όλων των ενεργειών και των λόγων του Γέροντα, δυστυχώς θα μιλάμε για αποσπασματική γνώση και κατανόησή του, διαστρέβλωση ίσως της σπουδαίας προσωπικότητάς του.

 Ό,τι συναντάμε στα ευλογημένα συναξάρια και στους ύμνους της Εκκλησίας μας για τους αγίους μας - είτε μάρτυρες είτε οσίους είτε ιεράρχες είτε κοινωνικούς εργάτες και ιεραποστόλους - που όλα τους ανεξαιρέτως επισημαίνουν ακριβώς ότι ποιητικό αίτιο της αγίας βιωτής τους μέχρι σημείου προσφοράς και της ίδιας της ζωής τους ήταν η απέραντη αγάπη και ο σφοδρός έρωτάς τους προς τον Κύριο Ιησού Χριστό και τον Τριαδικό Θεό μας, το ίδιο μπορούμε να πούμε, τηρουμένων ίσως των αναλογιών, ότι συναντάμε και  στον σεβαστό μας Γέροντα π. Γεώργιο. Και το λέμε αυτό όχι ως σχήμα υπερβολής, αλλά ως μία πραγματικότητα την οποία βλέπαμε και ζούσαμε κοντά του: ο π. Γεώργιος ζούσε και ανέπνεε τον Χριστό, γιατί ζούσε και ανέπνεε με τους βίους των αγίων μας και με τους ύμνους που η Εκκλησία μας τραγουδάει γι’ αυτούς. Τα συναξάρια και τα Μηναία, η Παρακλητική και τα λοιπά εκκλησιαστικά βιβλία δεν λείπανε ποτέ από τα χέρια του. Σχεδόν πάντοτε, την ώρα της ακολουθίας, τον έβλεπες να θέλει να παρακολουθεί προσηλωμένος και σιωπηλός τα λεγόμενα μέσα από το όποιο βιβλίο της Εκκλησίας απαιτούσε η ώρα. Γι’ αυτό βεβαίως και δεν τολμούσες να του μιλήσεις τότε ή να τον απασχολήσεις με κάτι αλλότριο. Άλλωστε σπάνια, πλην εξαιρετικών περιπτώσεων, σου έδινε τη δυνατότητα να διαλεχθείς μαζί του εν ώρα ακολουθίας. Κι όχι μόνο εν ώρα ακολουθίας θα συμπληρώναμε. Τον προσέγγιζες κι ένιωθες ότι δεν μπορείς να φλυαρήσεις ή να αργολογήσεις μαζί του, πολύ περισσότερο να κατακρίνεις. Δημιουργούσε ένα τέτοιο κλίμα ευλάβειας, που μόνος σου καταλάβαινες ότι τα λόγια σου πρέπει να είναι πολύ μετρημένα. Γιατί στεκόσουν σε τόπο που υπάρχει η παρουσία του Θεού. Ναι, ο σεβαστός πατέρας σε έκανε να σκέπτεσαι πάντοτε τον Χριστό, σε κινητοποιούσε σε μετάνοια και αλλαγή ζωής, όχι μόνο με τα λόγια του, αλλά κυρίως με την ίδια την ύπαρξή του.

Στο θέμα της αγάπης προς τα λόγια και τους ύμνους της Εκκλησίας πρέπει να ήταν η παρόμοια χάρη που είχε παραλάβει από τον αγαπημένο πνευματικό του, άγιο Πορφύριο, (τον οποίο συνάντησε για πρώτη φορά το 1946 και έκτοτε παρέμεινε κοντά του όλα τα χρόνια της ζωής του οσίου Γέροντα), που και εκείνος, με ένταση μοναδική θα έλεγε κανείς διαλαλούσε την ανάγκη εντρύφησης του πιστού στα εκκλησιαστικά μας βιβλία, τα οποία πάντοτε μας καθοδηγούν στην αγάπη και στον έρωτα του Χριστού, συνεπώς στη βίωση της σωτηρίας μας ως προσωπικής σχέσης μας με Αυτόν, άρα στην αγιότητα. «Η αναστροφή με τον Χριστό, η συζήτηση, η μελέτη, η ψαλτική, το καντηλάκι, το θυμίαμα γίνονται το κατάλληλο κλίμα – έλεγε ο όσιος – ώστε όλα να γίνουν απλά, «εν απλότητι καρδίας». Διαβάζοντας τις ψαλμωδίες, τις ακολουθίες με έρωτα, χωρίς να το καταλάβουμε γινόμαστε άγιοι» (Βίος και Λόγοι, σελ. 247).   Κι ακόμη σημείωνε: «(Ο καλύτερος τρόπος για πνευματικό αγώνα είναι) να ρίχνομαι στην αγάπη, μελετώντας τους κανόνες, τα τροπάρια, τους ψαλμούς. Αυτή η μελέτη κι εντρύφηση, χωρίς να το καταλάβω, πηγαίνει τον νου μου προς τον Χριστό και γλυκαίνει την καρδιά μου» (Βίος και Λόγοι, σελ. 291-292). 

Θα καταθέσω μάλιστα την προσωπική μου  αίσθηση, όταν τον έβλεπα και τον άκουγα σε καθημερινή βάση, τότε που νεαρός φοιτητής της θεολογίας κυρίως είχα την άνεση να βρίσκομαι πολύ συχνά στον Ναό των Αγίων Αναργύρων Καραβά, (εκεί που ο Γέροντας από το 1955 μέχρι την ώρα της κοιμήσεώς του το 2015 υπηρετούσε), ακόμη και σε «έκρυθμες» θα λέγαμε και δύσκολες καταστάσεις του. Ποτέ δεν μου πέρασε από το μυαλό ότι ο Γέροντας Γεώργιος κινείται από κάποιου είδους εμπάθεια. Και τότε δηλαδή που φαινόταν οργισμένος από κάποια κακώς κείμενα που αντιμετώπιζε, η αίσθησή μου ήταν ότι κινείται με την εκκλησιαστική εκδοχή του όρου απάθεια και με την κατά Χριστόν αγάπη. «Το δένδρον εκ του καρπού γινώσκεται», σημειώνει ο Κύριος, και η δική μου καρδιά ποτέ δεν βίωσε την παραμικρή ταραχή κοντά στον π. Γεώργιο. Γι’ αυτό και είχε τη δυνατότητα εκείνος μετά από κάθε ενέργειά του, να λάμπει το πρόσωπό του, να σε αγκαλιάζει και να σε περικλείει στην αγάπη του, γεγονός που σου το μετέδιδε με τη μεγαλύτερη δυνατή ένταση.

Θυμάμαι, νεαρός φοιτητής ακόμη, του είχα πει κάτι που τον είχε στενοχωρήσει ιδιαίτερα. Ένιωσα τη στενοχώρια του και την επομένη το πρωί πήγα βαρύθυμος στην Εκκλησία. Κι εκείνος, προφανώς κατανοώντας τη δική μου κατάσταση – ποιος ξέρει πόσο είχε προσευχηθεί για μένα εκείνο το βράδυ! – αμέσως μόλις με είδε, έσπευσε να με αγκαλιάσει, δίνοντάς  μου κι ένα δώρο που μου είχε ήδη ετοιμάσει. Αμέσως η καρδιά μου άνθισε κάτω από τον ευεργετικό ήλιο της δικής του ψυχής.

Η σφοδρή αγάπη του για τον Κύριο Ιησού Χριστό αποτυπωνόταν όχι μόνο στις καθημερινές ακολουθίες και λειτουργίες του – σπάνια και μόνο για λόγους υγείας αν θα έλειπε από τον Ναό· όχι μόνο στα καθημερινά σχεδόν κηρύγματά του που ‘χες την αίσθηση ότι ακούς τον άγιο Ιωάννη Χρυσόστομο· όχι μόνο στις πολύωρες εξομολογήσεις που δεχόταν – και πώς αλλιώς αφού η αγάπη προς τον Κύριο εκφράζεται και αποδεικνύεται πάντα από την αγάπη και το ενδιαφέρον προς τον συνάνθρωπο (: δεν θα ξεχάσω που κάποιο απόγευμα ενώ ήταν άρρωστος πήρε τηλέφωνο να ρωτήσει αν τον περίμενε κανείς για εξομολόγηση. Κι όταν έμαθε ότι υπήρχε ένας μόνον, πήρε το λεωφορείο και ήλθε)· αλλά και από τις μικρές λεπτομέρειες της καθημερινότητάς του, όπως για παράδειγμα και σε κάποιες τηλεφωνικές του συνδιαλέξεις. Ήμουν παρών σε ένα τέτοιο τηλεφώνημα. Πήρε ο ίδιος τηλέφωνο κάποια ψυχή που ένιωσε ότι τον είχε ανάγκη. «Κόρη μου», της είπε, «τι κάνεις; Σε πετυχαίνω σε κατάσταση προσευχής; Διαβάζεις το ευαγγέλιο; Κάνεις την Παράκληση της Παναγίας μας; Επικαλείσαι το όνομα του Κυρίου;»  Ό,τι ο ίδιος ζούσε την κάθε του στιγμή, το ίδιο ζητούσε και από τους πιστούς που είχε την ευθύνη τους. Τον Κύριο, την Παναγία, τους αγίους όπως είπαμε ανέπνεε, γι’ αυτό και εμπειρικά ήξερε ότι και ο κάθε άνθρωπος έξω από την ατμόσφαιρα αυτή δεν νιώθει καλά.

Κι αυτήν την ατμόσφαιρα αγάπης προς τον Κύριο μάς μετέδιδε και την ώρα της κατήχησης. Ο ίδιος για πολλά χρόνια είχε την ευθύνη της νεότητας, αλλά και έκανε το ανώτερο λεγόμενο τότε κατηχητικό. Κι είχε έναν ενθουσιασμό για το έργο αυτό, που δεν τον συναντά κανείς εύκολα ούτε και στους νέους στην ηλικία. Εκείνος, προχωρημένος στα χρόνια, μας μάζευε, μας φώναζε, μας περίμενε υπομονετικά όταν αργούσαμε ενίοτε, απορροφημένοι από το παιχνίδι μετά τη Θεία Λειτουργία της Κυριακής στον κήπο πίσω από το Ιερό του Ναού, κι ήταν φορές που τον βλέπαμε να μας σκεπάζει μ’ ένα τόσο λαμπερό και χαρούμενο πρόσωπο, που θα περνούσαν αρκετά χρόνια για να καταλάβουμε ότι επρόκειτο για τη λάμψη της χάρης του Θεού.

Και το μυαλό μου σκέπτεται τώρα ότι αυτή η σφοδρή αγάπη του για τον Κύριο θεμελιωνόταν σ’ αυτό που χωρίς την ύπαρξή του όλα είναι με ερωτηματικό, μάλλον είναι ανούσια και αρνητικά: εννοώ την ταπείνωση. Ο π. Γεώργιος, ο πυρακτωμένος εργάτης του Ευαγγελίου, ο δυναμικός και διαπρύσιος κήρυκας του λόγου του Θεού - που ορισμένοι τον φοβόντουσαν ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο – ήταν υπέρμετρα ταπεινός. Και δικαιολογημένα: εκείνο που κρίνει τη γνησιότητα της όποιας θεωρούμενης αρετής, του όποιου νομιζόμενου χαρίσματος, είναι η υπερφυής αυτή χάρη της ταπείνωσης. Όπως το λένε οι άγιοί μας: μπορεί να έχεις του κόσμου τις αρετές, όλες τις αρετές, αν σου λείπει η μία, η ταπείνωση, τίποτε δεν έχεις. Γιατί όλες τις μολύνεις με την υπερηφάνεια, όπως συνέβη με τον αρχάγγελο εκείνον, που άρκεσε η υπερηφάνεια του, παρ’ όλο το πλήθος των αρετών του, να τον ρίξει από το ύψος του και να τον καταστήσει δαίμονα.

Ο π. Γεώργιος λοιπόν διακρινόταν και για την ταπείνωσή του, η οποία διασφάλιζε όλον τον κρυμμένο θησαυρό της καρδιάς του. Κι επειδή η ταπείνωση αποδεικνύεται κατεξοχήν όχι ασφαλώς από λόγια ή σχήματα ταπείνωσης, από μια ταπεινολογία ή μια ταπεινοσχημία δηλαδή – ίσα ίσα, αυτό συνιστά τη μεγαλύτερη έκφραση του εγωισμού και της υπερηφάνειας – αλλά από το πώς αντιδρά κανείς κυρίως στις προσβολές και τις εναντιώσεις που του παρουσιάζονται, γι’ αυτό και είμαστε βέβαιοι για την ύπαρξή της στον άγιο Γέροντα, αφού πολλές φορές υπήρξαμε μάρτυρες της ταπεινής στάσης του απέναντι σε τέτοιες καταστάσεις. Όπως στις περιπτώσεις ακόμη που μόλις καταλάβαινε  ότι είχε κάνει κάποιο λάθος, έσπευδε να ζητήσει αμέσως «συγγνώμη». Κι όχι μόνο ενώπιος ενωπίω με τον συνάνθρωπο που πιθανόν άθελά του αδίκησε, αλλ’ ακόμη και από άμβωνος. Θυμάμαι για παράδειγμα την περίπτωση κάποιου που ζητιάνευε, που επειδή τον ήξερε ο π. Γεώργιος, ήταν πολύ επιφυλακτικός στο να του προσφέρει τα χρήματα που ζητούσε. Κι όταν κάποιοι αδελφοί τού βεβαίωσαν ότι όντως τα είχε ανάγκη, όχι μόνο έκανε πέρα τη δική του γνώση και αίσθηση για τον άνθρωπο, αλλά και από άμβωνος ζήτησε συγγνώμη κι έδωσε εντολή να του δώσουνε πολλαπλάσια των όσων φαινόταν ότι ζητάει.

Η αγάπη και η ταπείνωση του π. Γεωργίου Κρητικού· η σιωπή του και η προσευχητική του διάθεση: τώρα μπορούμε να λέμε και να διαλαλούμε τις αρετές του, γιατί δεν υπάρχει κίνδυνος οι έπαινοι να τον επηρεάσουν πιθανόν αρνητικά. Απλώς είμαστε υποχρεωμένοι να το κάνουμε, για να παίρνουμε παράδειγμα και να προσανατολιζόμαστε στην ορθή κατεύθυνση κι εμείς οι περιλειπόμενοι. Τέτοια αναστήματα μάς λείπουν δραματικά στις ημέρες μας, κι είμαστε ευγνώμονες στην ενορία του Αγίου Δημητρίου Ταμπουρίων που είχε την έμπνευση από Θεού να κάνει αυτό το αφιέρωμα. Προβάλλουν οι ευλαβείς και καλοί κληρικοί της Ενορίας μία τεραστίου βεληνεκούς πνευματική προσωπικότητα που λόγω των χαρίτων της αποτελεί φάρο για την παραπαίουσα από όλες τις πλευρές εποχή μας. Κι αποτελεί φάρο, γιατί περίτρανα πια αποδεικνύεται ότι και ο σεβαστός Γέροντας π. Γεώργιος συνιστούσε έναν «εν ετέρα μορφή» Χριστό επί γης. Και μη μας παραξενεύει ο χαρακτηρισμός, μιας που ο ίδιος ο Κύριος το βεβαίωσε: «όποιος έχει και τηρεί τις εντολές Μου», είπε, - κι ο π. Γεώργιος τις εντολές του Κυρίου αγωνιζόταν πάντα να τηρεί – «θα δείχνει ότι Με αγαπά, γι’ αυτό και Εγώ θα τον αγαπήσω, ο Πατέρας μου εξίσου θα τον αγαπήσει, και θα του φανερωθώ μέσα του».

 Πατήρ Γεώργιος Κρητικός: ο άνθρωπος του Θεού, ο Κύριος μαζί μας μέσω αυτού. Πιστεύουμε ότι η παρρησία του ενώπιον του Τριαδικού Θεού μας είναι μεγάλη. Εναπόκειται σ’ εμάς να τον αξιοποιούμε και στις δικές μας προσευχές, ιδίως τότε μάλιστα που χειμαζόμαστε από αρρώστιες σωματικές και ψυχικές. Ας έχουμε την ευχή του, τώρα που αναπαύεται στους κόλπους του Κυρίου Του, μαζί με τον αγαπημένο και θεόρατο δικό του πνευματικό, τον όσιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη!

(Πρώτο μέρος εισήγησης για τον μακαριστό Γέροντα π. Γεώργιο Κρητικό στο αφιέρωμα του Ι. Ναού Αγίου Δημητρίου Ταμπουρίων γι' αυτόν στα "Δημήτρια 2017", το Σάββατο 21 Οκτωβρίου).

 

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΑΙ ΝΟΤΑΡΙΟΙ, ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΟΣ

«Οι άγιοι Μαρκιανός και Μαρτύριος έζησαν, όταν πατριάρχης της Κωνσταντινουπόλεως ήταν  ο άγιος Παύλος ο ομολογητής, μετά την κοίμηση του αγίου Αλεξάνδρου, επί της βασιλείας Κωνσταντίνου του αρειανόφρονος.Ο  άγιος πατριάρχης εξορίστηκε στην Αρμενία και δέχτηκε το μακάριο τέλος από τους Αρειανούς που τον έπνιξαν. Τότε λοιπόν και οι άγιοι Μαρκιανός και Μαρτύριος σκοτώθηκαν με μαχαίρι, λόγω της ορθοδόξου πίστεώς τους, και ετάφησαν στη Μελανδησία πύλη, τοποθεσία του Δευτέρου,  μέσα στην Κωνσταντινούπολη. Τον ναό αυτών των αγίων αργότερα ο άγιος Πατήρ ημών Ιωάννης ο Χρυσόστομος ανήγειρε εκ βάθρων». 

Ο υμνογράφος, ως στόμα της Εκκλησίας, διαπιστώνει και διακηρύσσει επανειλημμένως το αυτονόητο για την ορθόδοξη πίστη: ότι συνιστά αυτή το φως και το κάλλος του κόσμου: «ορθοδοξίας φωτί τον κόσμον κατεφαίδρυναν», «ορθοδοξία λαμπρυνόμενοι θείω εν Πνεύματι»,  εν αντιθέσει προς την αίρεση, που είναι η σκοτεινιά, ο σκοτασμός του ανθρώπου, όπως και η διαίρεση και η σύγχυσή του: «Του Αρείου σκοτασμόν ολοσχερώς διεφύγετε», «Αρείου και Νεστορίου καθείλον την διαίρεσιν, Σαβελλίου και Σεβήρου την σύγχυσιν εκτρεπόμενοι».  Είναι αυτό που έλεγε και ο όσιος Γέροντας Παΐσιος ο αγιορείτης μεταξύ άλλων, ότι «η ορθοδοξία είναι άρωμα, που όσο κανείς εγκύπτει σ’ αυτήν, τόσο και δυναμώνει το άρωμά της, ενώ η αίρεση είναι η βρωμιά, που όσο κανείς τη σκαλίζει, τόσο και αναδύεται περισσότερο η δυσοσμία της». Αιτία για το ύψος αυτό της ορθοδοξίας είναι το γεγονός ότι αυτή αποτελεί την αλήθεια: κρατά και ζει ανόθευτο τον αποκαλυφθέντα Κύριο, ευρισκόμενη μέσα στην παρουσία του αγίου Πνεύματος. Συνεπώς, η εμμονή στην ορθόδοξη πίστη και ζωή οδηγεί στη ζωή εν Θεώ και Χριστώ, ενώ η απομάκρυνση από την ορθοδοξία οδηγεί τον άνθρωπο στην απώλεια και στα θανατερά δίχτυα του πονηρού διαβόλου.

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΑΡΕΘΑΣ ΚΑΙ Η ΣΥΝΟΔΙΑ ΑΥΤΟΥ

«Ο άγιος Αρέθας ήταν ο πρώτος της πόλεως Νεγράς στην Αιθιοπία, επί της βασιλείας του Ιουστίνου, όταν βασίλευαν στην μεν Αιθιοπία ο χριστιανικότατος Ελεσβαάν, στους δε Ομηρίτες κάποιος Εβραίος ονόματι Δουναάν. Η χώρα αυτή από μεν την Αγία Γραφή λέγεται Σαβά, από δε τους Έλληνες Ευδαίμων Αραβία. Ο Ελεσβαάν υπέταξε τον Εβραίο και έβαλε φρουρές στην πόλη του. Επαναστάτησε όμως ο Εβραίος και σκότωσε τους φύλακες, ενώ επιτέθηκε στην πόλη Νεγρά, την οποία πολιόρκησε και υπέταξε, όχι με στρατιωτική δύναμη, αλλά με επιορκίες, με αποτέλεσμα να σκοτώσει όλους τους χριστιανούς κατοίκους της, άνδρες και γυναίκες. Τότε ήταν που ο άγιος Αρέθας αντιστάθηκε με γενναιότητα, αφού προηγουμένως στήριξε όλους στην πίστη  του Χριστού, μολονότι είχε φθάσει στο έσχατο γήρας, ώστε να μη μπορεί ούτε να περπατήσει. Τόση ήταν η σωματική αδυναμία του, ώστε όταν παραδόθηκε για να του κόψουν την κεφαλή, με χαρά οδηγήθηκε στο μαρτύριο βασταζόμενος. Κι αφού του απέκοψαν την κεφαλή, παρέδωσε το πνεύμα στον Κύριο».

 

Δεν μπορεί ο υμνογράφος μεταξύ των άλλων που θίγει  να μη θέσει το ερώτημα που σκανδαλίζει τη σκέψη πολλών χριστιανών σε όλες τις εποχές: πώς ο Θεός επέτρεψε οι δικοί Του άνθρωποι, αυτοί που ο Ίδιος με τη χάρη Του συγκρότησε σε σώμα Του, να «χαθούν» με άνομο τρόπο; Να σκοτωθούν από τους «λύκους» εχθρούς της πίστεως; Είναι το «αιώνιο» ερώτημα, γιατί ο Θεός επιτρέπει να υφίστανται ένα σωρό δεινά, ακόμη και ατιμωτικό θάνατο, οι δικοί Του δούλοι, οι πιστοί Του; Πού είναι η δικαιοσύνη του Θεού; Γιατί δεν ενεργοποιεί υπέρ αυτών την παντοδυναμία Του; «Κατά μόνας ο πλάσας, θεουργικώ νεύματι, συ τας των ανθρώπων καρδίας, τις της προνοίας σου βάθος δυνήσεται καταλαβείν, όπως ποίμνην, ην, Χριστέ, συνήγαγες, λύκοις παρέδωκας;» (Ποιος θα μπορέσει να καταλάβει το βάθος της πρόνοιάς Σου, Χριστέ, πώς δηλαδή την ποίμνη, την οποία μάζεψες, παρέδωσες στους λύκους, Εσύ που είσαι ο μόνος που έπλασε με ένα θεουργικό νεύμα τις καρδιές των ανθρώπων;) Η απάντηση βεβαίως, όπως καταλαβαίνουμε, δεν δίνεται από τον υμνογράφο στον ύμνο. Καταθέτει απλώς την απορία του, αλλά χωρίς γογγυσμό και αμφισβήτηση. Ανάγει το «αγκάθι» αυτό για τη λογική σκέψη στην Πρόνοια του Θεού. Το εναποθέτει με άλλα λόγια στην απειρία της αγάπης Του, δίνοντας όμως έμμεσα με τους άλλους ύμνους την απάντηση: Επιτρέπει ο Θεός τις δοκιμασίες στους δικούς Του, κατά αναλογία με ό,τι ο Ίδιος υπέστη στον κόσμο, ακόμη και τον Σταυρό, διότι προφανώς αυτό είναι και η σωτηρία τους. Με τις δοκιμασίες και τα βάσανα δηλαδή ο πιστός κερδίζει τον Παράδεισο, την Βασιλεία του Θεού, επομένως το παράδοξο κατανοείται μόνο στο επίπεδο της πίστεως και όχι με τη λογική σκέψη. Άλλωστε, ποιος άλλος δρόμος μάς οδηγεί στη Βασιλεία του Θεού πέρα από τον δρόμο του Σταυρού και του μαρτυρίου; «Δια πολλών θλίψεων δει υμάς εισελθείν εις την Βασιλείαν του Θεού» (ο Κύριος). «Ουδείς ανήλθε ποτέ εις τον Παράδεισον μετά ανέσεως» (αββάς Ισαάκ ο Σύρος).

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ "...δι' εμού του αμαρτωλού..."

 

 

 

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΣ ΑΡΤΕΜΙΟΣ

Αφήνοντας σοβαρές θεολογικές επισημάνσεις της ακολουθίας του αγίου -  όπως για παράδειγμα του ύμνου από τα στιχηρά του εσπερινού «επιπνοία του Πνεύματος μυηθείς γνώσιν ένθεον, των των όλων Κτίστην έγνως, Αρτέμιε», δηλαδή ότι ο άγιος γνώρισε τον Δημιουργό Κύριο των όλων, αφού οδηγήθηκε στην ένθεο αυτή γνώση από τον φωτισμό του αγίου Πνεύματος, κάτι που σημαίνει ότι κανείς δεν γνωρίζει τον Χριστό πραγματικά, παρά μόνον με τον φωτισμό του ίδιου του Θεού – δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε, έστω δι’  ολίγων, τα πάμπολλα θαύματα που τελούνται από την ώρα του μαρτυρίου του αγίου  και μετέπειτα. Είναι αληθές: ο άγιος Αρτέμιος είναι ένας από τους πιο θαυματουργούς αγίους (και μάλιστα για ανδρολογικές, θα λέγαμε, παθήσεις), συνεπώς όποιος με πίστη στον Θεό τον επικαλείται, βλέπει τη θαυμαστή ενέργειά του πάνω του, και στην ψυχή και στο σώμα του. Όπως το σημειώνει και ο υμνογράφος: "Το πολύαθλο σώμα σου αναδείχτηκε ιατρείο, που διώχνει από τους με πίστη προσερχομένους σε σένα, κάθε νόσο, κάθε τραύμα και πληγή, κάθε βλάβη των δαιμόνων". Υποψία θαυμαστών επεμβάσεών του καταγράφουμε στη συνέχεια: (1) Κάποιος άνδρας που είχε έντονο πρόβλημα στους διδύμους του, δηλαδή στους όρχεις του, ήλθε προς τον άγιο κλαίγοντας και ζητώντας την υγεία του. Έπεσε λοιπόν σε στρωμνή στο μέσον του ναού του, και μετά από λίγο που τον είχε πάρει ο ύπνος, του  λέγει ο άγιος: «υπόδειξέ μου το πάθος σου». Αυτός λοιπόν το υπέδειξε στον άγιο, οπότε εκείνος αφού άγγιξε το πονεμένο μέρος του ασθενούς και τον έσφιξε στο σημείο αυτό με δύναμη, τον έκανε να κραυγάσει από τον πόνο και να  ξυπνήσει. Καθώς λοιπόν ξύπνησε, βρήκε τον εαυτό του υγιή κι άρχισε να δοξολογεί και να ευλογεί τον Θεό. (2) Άλλος πάλι έχοντας υδροκήλη μεγάλη προσήλθε στον άγιο. Και  σ’ αυτόν ο άγιος «έσχισε» το σημείο πάθους του με ξίφος, την ώρα που κοιμόταν, με αποτέλεσμα να προέλθει μία τεράστια δυσωδία από το υγρό που βγήκε. Ξύπνησε αμέσως ο ασθενής και βρήκε κι αυτός τον μεν εαυτό του υγιή, τους δε χιτώνες του και το έδαφος γεμάτα από δυσωδία, σήψη και υγρότητα. «Ταις αυτού πρεσβείαις, Χριστέ ο Θεός, ελέησον και σώσον ημάς».

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΟΥΑΡΟΣ

Είναι νομίζουμε πολύ επίκαιρη η επισήμανση του αγίου υμνογράφου για το θάρρος και την τόλμη του αγίου Ούαρου, σήμερα που λόγω της όλης ατμόσφαιρας που ζούμε: φόβου, ανασφάλειας, άγχους, οδηγούμαστε συχνά σε μελαγχολία και απελπισία και απόγνωση. Διότι προσανατολιζόμαστε σε κάτι διαφορετικό: τη με γενναιότητα υπομονή των δεινών, γιατί υπάρχει το αντίδοτο: η θέαση του Χριστού και η αγάπη μας σ’  Εκείνον. Με άλλα λόγια, η περίπτωση του αγίου Ούαρου μας δίνει μία αισιόδοξη νότα, μέσα στη μαυρίλα της εποχής: να αρχίσουμε να αγαπάμε περισσότερο τον Χριστό, ώστε με την αγάπη αυτή να θωρακίσουμε τους εαυτούς μας με τη γενναιότητα και το θάρρος. Εκεί ίσως υπάρχει και το έλλειμμα που έχουμε οι σημερινοί χριστιανοί, οι οποίοι απελπιζόμαστε εύκολα και τα χάνουμε. Δεν έχουμε την αγάπη που πρέπει. Η Εκκλησία μας διά της υμνολογίας της το θέτει ευθέως ενώπιόν μας: θέλουμε να αποκτήσουμε τα «νεύρα», δηλαδή τη δύναμη και τη θέληση, για να αντέχουμε τα πάντα; Οι ελπίδες μας πρέπει να στραφούν πρωτίστως στον Θεό και στην υπέρβαση των δεινών που φέρνει πάντοτε η ελπίδα σ’  Αυτόν. Όπως συνέβη και στον άγιο Ούαρο: «Υπήλθες γνώμη σταθηρά τους ανδρείους αγώνας, νευρωθείς ταις ελπίσι των μελλόντων αγαθών». Μπήκες με γενναιότητα και σταθερή γνώμη στους αγώνες, γιατί νευρώθηκες με τις ελπίδες των μελλόντων αγαθών.

Ο ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΦΗΤΗΣ ΙΩΗΛ

Από την προφητεία της Παλαιάς Διαθήκης, ως χάρισμα ελέγχου της αμαρτίας και προαναγγελίας του ερχόμενου Μεσσία, ερχόμαστε διά του αγίου Πνεύματος – την έκχυση του Οποίου προανήγγειλε με μεγάλη ενάργεια ο σήμερον εορταζόμενος άγιος προφήτης Ιωήλ - στην προφητεία της Εκκλησίας, ως χάρισμα που έχει ο κάθε βαπτισμένος και χρισμένος πιστός, ώστε να ακροάται τον λόγο του Θεού, να μπορεί να κηρύσσει αυτόν τον λόγο, όταν του αναθέτει κάτι τέτοιο  η Εκκλησία, να μετέχει στα μυστήρια, να μετέχει στην οργάνωση και διοίκηση της Εκκλησίας. Θα πρέπει κάποτε ίσως να συνειδητοποιήσουμε οι πιστοί της Εκκλησίας το μεγαλείο και το ύψος που μας έδωσε η χάρη του Θεού: να είμαστε μέλη Χριστού και έμπλεοι του Πνεύματός Του. Αρκεί βεβαίως να αγωνιζόμαστε σαν τον προφήτη Ιωήλ στη βασική προϋπόθεση που έχει αυτή η δωρεά, για να μπορεί κανείς να τη διακρατεί: την κάθαρση της καρδίας από τους μολυσμούς της αμαρτίας. «Των μολυσμών προκαθαρθείς της καρδίας, δοχείον ώφθης καθαρόν θεορρήμον, του Παναγίου Πνεύματος».  Δηλαδή: Καθάρισες πρώτα τον εαυτό σου από τους μολυσμούς  της καρδιάς, κι έτσι φάνηκες, θεορρήμον προφήτη, καθαρό δοχείο του Παναγίου Πνεύματος. Κι είναι ευνόητο και γνωστό: ο απόλυτα καθαρός από κάθε αμαρτία Θεός αναπαύεται μόνον στην καρδιά που παλεύει για την αντίστοιχη καθαρότητά της. Γι’  αυτό και θα τονίσει ο υμνογράφος ότι όσοι ακολουθούμε τις διδαχές του προφήτη Ιωήλ με όλη την καρδιά και τη διάνοιά μας, εκζητούμε τον Θεό με δάκρυα και προσευχές, (με τα οποία καθαρίζεται βεβαίως η καρδιά). «Οι ταις σαις διδαχαίς ακολουθήσαντες, εξ όλης καρδίας και διανοίας, εν κλαυθμώ τε και δεήσεσι, τον Θεόν εκζητούμεν αξιάγαστε».

 

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΗΣ ΛΟΥΚΑΣ

 

Οι ύμνοι της Εκκλησίας μας δεν παύουν να τονίζουν την ανάγκη μελέτης των κειμένων στην Καινή Διαθήκη του αγίου ενδόξου αποστόλου και ευαγγελιστού Λουκά, δηλαδή του ομωνύμου ευαγγελίου του και των Πράξεων των Αποστόλων,  προκειμένου ο άνθρωπος να φωτιστεί και να πάρει τη χάρη του Θεού. «Θεογράφους ως πλάκας δεδεγμένοι τας σας βίβλους, πιστώς κατατρυφώμεν του φωτισμού της χάριτος, πανόλβιε». Χρειάζεται να επιμείνουμε στον παραπάνω ύμνο: η μελέτη των βιβλίων του αγίου Λουκά, σαν να είναι θεόγραφες πλάκες, αποτελεί κατατρύφηση του ανθρώπου για φωτισμό από τη χάρη του Θεού. Δηλαδή, αποτελεί απόλαυσή του και μάλιστα μεγάλη. Όπως συμβαίνει σ’ έναν γαστρίμαργο και λαίμαργο άνθρωπο, να απολαμβάνει ένα πλουσιότατο γεύμα, το ίδιο και περισσότερο σ’ εκείνον που θα εγκύψει στον άγιο Λουκά: απολαμβάνει τη μελέτη, γιατί ακριβώς έρχεται σε επαφή με το ίδιο το Πνεύμα του Θεού, με τις θεόγραφες πλάκες. Σημειώνει και κάτι ακόμη ο υμνογράφος. Η μελέτη αυτή γίνεται «πιστώς». Δεν μπορεί κανείς να προσεγγίσει τον λόγο του Θεού χωρίς να έχει πίστη σ’  Εκείνον. Χωρίς πίστη η χάρη των λόγων του γίνεται φωτιά που τον κατακαίει, γιατί βρίσκεται στο σκοτάδι της απιστίας, και οσμή θανάτου, γιατί δεν αγάπησε τη ζωή του Θεού: «βολίς φλέγουσα τοις το σκότος ποθήσασι» και  «οσμή θανάτου τοις μη ζωήν αγαπήσασι». Ενώ από την άλλη, όταν η μελέτη γίνεται με πίστη, ο άνθρωπος φωτίζεται και οσμίζεται τη ζωή του Θεού: «γλώσσα πυρός εδείχθης λόγους εκπέμπων φωτός, τοις φωτός αξίοις τω κηρύγματι…και οσμή ζωής τοις ζωήν όντως θέλουσιν, ως Παύλος έφησεν».

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΑΡΤΥΣ ΛΟΓΓΙΝΟΣ Ο ΕΚΑΤΟΝΤΑΡΧΟΣ Ο ΕΠΙ ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

῾Ο ὑμνογράφος Ἰωάννης  μοναχός στό δοξαστικό τῶν ἀποστίχων τοῦ ἑσπερινοῦ  προβαίνει σέ μία ἐνσυνείδητη  ἀνακολουθία: βάζει στήν θέση τοῦ συσταυρωθέντος με τον Κύριο ληστῆ τόν ἴδιο τόν ἅγιο. Βλέπει τόν Λογγίνο ὡς τόν ληστή. Τά λόγια τοῦ ληστῆ γίνονται λόγια καί ἐκείνου. ῾Καθώς βρισκόσουν στόν Σταυρό καί ἔβλεπες αὐτά πού συνέβαιναν, βλέποντας τόν σταυρωμένο ἐπί τοῦ ξύλου Θεό καί ἄνθρωπο φώναζες πρός αὐτόν: ᾽Εν τῇ βασιλείᾳ σου μνήσθητί μου Κύριε. Γι᾽ αὐτό καί ὁ Σωτήρας φώναζε σέ σένα: Εἶσαι μακάριος, Λογγίνε, καί θά σέ θυμοῦνται ὅλοι στούς αἰῶνες᾽(῾᾽Εν τῷ Σταυρῷ παρεστηκώς, καί τά γενόμενα σκοπῶν, τόν σταυρωθέντα ἐπί ξύλου, Θεόν καί ἄνθρωπον ἑωρακώς, ἐβόας πρός αὐτόν: ᾽Εν τῇ βασιλείᾳ σου μνήσθητί μου Κύριε. Διό καί ὁ Σωτήρ ἐφώνει σοι: Μακάριος εἶ Λογγίνε, καί τό μνημόσυνόν σου εἰς γενεάν καί γενεάν᾽). Νομίζουμε ὅτι στό τροπάριο αὐτό καί τό ῾μπέρδεμα᾽ τῶν ρόλων μεταξύ ἑκατοντάρχου καί ληστῆ βρισκόμαστε στό πιό ὑψηλό σημεῖο τῆς ποίησης τῆς ἑορτῆς: ὁ Λογγίνος εἶναι ἤδη σωσμένος ἀπό τήν ὥρα τῆς ὁμολογίας του κατά τό Πάθος τοῦ Κυρίου καί ὄχι ἀπό τήν ὥρα τοῦ μαρτυρίου του. Τό βεβαίωσε ὁ ἴδιος ὁ Κύριος γιά τόν ληστή, συνεπῶς καί γιά τόν Λογγίνο: ῾ἀμήν λέγω σοι, σήμερον μετ᾽ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ Παραδείσῳ᾽. Καί γιά κάτι ἀκόμη: μπροστά στόν ἐσταυρωμένο Κύριο ὁ ὅποιος ρόλος τοῦ ἀνθρώπου ἐξαφανίζεται: εἴτε ἐκπρόσωπος τοῦ νόμου (ὁ ἑκατόνταρχος) εἶναι κανείς εἴτε ὑπόδικος (ὁ ληστής), αὐτό πού σώζει εἶναι ἡ πίστη καί ἡ ἀγάπη στόν Χριστό. Γιά τόν Χριστό κάθε ἄνθρωπος εἶναι τό ἴδιο καί κάθε ἕναν τόν θέλει στήν Βασιλεία Του. Γιά τόν Χριστό κάθε σχῆμα τοῦ κόσμου τούτου πέραν τῆς ῾καρδιᾶς᾽ δέν ὑφίσταται. Αἴρεται καί χάνεται.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ "ΠΕΤΡΟΣ Ο ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΟΣ"

Οι εκδόσεις "Ακολουθείν" με χαρά σας αναγγέλλουν την παρουσίαση του νέου βιβλίου των Στέφανου Δορμπαράκη και π. Γεωργίου Δορμπαράκη: "Πέτρος ο Πελοποννήσιος, η Ακρόπολη της Μουσικής Ανατολής".

Η παρουσίαση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 20 Οκτωβρίου και ώρα 6.30 μ.μ. στον Παλαιό Ναό των Αγίων Αναργύρων Καραβά Πειραιώς (100 μέτρα από τον μεγάλο Ι. Ναό των Αγίων Αναργύρων Καραβά). 

Το βιβλίο θα παρουσιάσει ο μουσικός, συνθέτης και δάσκαλος της παραδοσιακής μουσικής κ. Χρίστος Τσιαμούλης.

Αποσπάσματα από το βιβλίο θα διαβάσει ο ηθοποιός-αγιογράφος κ. Νίκος Βλαχάκης.

Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης θα ψαλούν μουσικοί ύμνοι του Πέτρου Πελοποννήσιου από χορωδία βυζαντινής μουσικής με χοράρχη τον Πρωτοψάλτη κ. Ελισαίο Κυνούση, ενώ παράλληλα θα ακουστούν επιλεγμένες οργανικές συνθέσεις του Πέτρου από τους μουσικούς Χρίστο Τσιαμούλη (ούτι) και Στέφανο Δορμπαράκη (κανονάκι).

Συμμετέχει στην απόδοση των παραδοσιακών τραγουδιών και η Κατερίνα Παπαδοπούλου.

Η είσοδος είναι ελεύθερη.

 

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΝΔΟΞΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΚΑΡΠΟΣ ΚΑΙ ΠΑΠΥΛΟΣ

Ο εκκλησιαστικός μας ποιητής δίνει πολλές αφορμές θέασης του μαρτυρίου των αγίων Κάρπου και Παπύλου. Έτσι, για παράδειγμα,  δεν μπορεί να μην κάνει λόγο για τη θεοπτία του αγίου Κάρπου, όπως και για το γεγονός ότι ο Θεός θέλησε να δώσει αφορμή μετανοίας στους διώκτες, κάνοντας να αποκτήσουν ανθρώπινη φωνή και αυτά ακόμη τα λιοντάρια. Συγκλονιστικά πράγματα, που μας δείχνουν πολύ καθαρά ότι μπροστά στα μαρτύρια των αγίων βρισκόμαστε σε υπέρ φύσιν καταστάσεις, μπροστά πράγματι στην παρουσία του μυστηρίου του Θεού. Θεόπτης λοιπόν ο άγιος Κάρπος, που ευθέως η θεοπτία του: να δει την ώρα του μαρτυρίου του τη δόξα του Θεού, παραπέμπει στον άγιο πρωτομάρτυρα και αρχιδιάκονο άγιο Στέφανο, τον οποίο όμως ο υμνογράφος δεν κατονομάζει. Όπως λοιπόν ο άγιος Στέφανος «είδε ανεωγμένους τους ουρανούς και τον Ιησούν Χριστόν εστώτα εκ δεξιών του Πατρός», έτσι και ο άγιος Κάρπος. Κι είναι τούτο μία ιδιαίτερη ευλογία του Θεού στον μάρτυρα, προκειμένου και αυτόν να ενισχύσει και εμάς τους πιστούς να στηρίξει. Ο Θεός μας είναι πάντοτε παρών σε ό,τι περνάμε. Και μέσα στα βάσανα μάς κάνει και χαμογελάμε ακόμη. Το είδαμε στον άγιο Κάρπο. Κι από την άλλη: ακόμη και τα θηρία αποκτούν φωνή, για να υπηρετήσουν το σχέδιο του Θεού. Μόνον οι «άνθρωποι» δεν βλέπουν και δεν κατανοούν. Θυμίζει η περίπτωση και το πώς ο Θεός δίδαξε τον προφήτη του Βαλαάμ, κάνοντας έναν όνο να μιλήσει. Αλλά τότε ο προφήτης υπάκουσε. Δυστυχώς, εδώ, στο μαρτύριο των αγίων, ο «δαιμονισμός» ήταν τέτοιος, που ενώ άκουγαν οι διώκτες τα λιοντάρια να μιλάνε, εκείνοι «απλώς» έκλεισαν με βύσματα τα αυτιά τους. Πόσο υπερβολικά ήπιος για τις εκτιμήσεις του ως προς τον άνθρωπο ακούγεται ο λόγος του προφήτη: «ο άνθρωπος παρασυνεβλήθη τοις κτήνεσι τοις ανοήτοις και ωμοιώθη αυτοίς». Ο άνθρωπος γίνεται συχνά πολύ χειρότερος και από τα σκληρότερα ζώα. Κι εκείνα μεν δεν έχουν νου και δεν θα δώσουν λόγο για ό,τι πράττουν: κινούνται ενστικτωδώς. Ο άνθρωπος όμως;

ΕΠΙ ΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΕΝ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ

« “Ὅλους τούς πιστούς ὀφείλομε νά τούς βλέπομε σάν ἕνα καί νά σκεπτόμαστε ὅτι στόν καθένα ἀπό αὐτούς εἶναι ὁ Χριστός. Καί νά ἔχομε γιά τόν καθένα τέτοια ἀγάπη, ὥστε νά εἴμαστε ἕτοιμοι νά θυσιάσομε γιά χάρη του καί τή ζωή μας. Γιατί ὀφείλομε νά μή λέμε, οὔτε νά θεωροῦμε κανένα ἄνθρωπο κακό, ἀλλά ὅλους νά τούς βλέπομε ὡς καλούς. Κι ἄν δεῖς ἕναν ἀδελφό νά ἐνοχλεῖται ἀπό πάθη, νά μήν τόν μισήσεις αὐτόν· μίσησε τά πάθη πού τόν πολεμοῦν. Κι ἄν τόν δεῖς νά τυραννεῖται ἀπό ἐπιθυμίες καί συνήθειες προηγουμένων ἁμαρτιῶν, περισσότερο σπλαγχνίσου τον, μήν τυχόν δοκιμάσεις καί σύ πειρασμό, ἀφοῦ εἶσαι ἀπό ὑλικό πού εὔκολα γυρίζει ἀπό τό καλό στό κακό”. Ἡ ἀγάπη  πρός τόν ἀδελφό  σέ προετοιμάζει ν’ ἀγαπήσεις περισσότερο τόν Θεό. Τό μυστικό, λοιπόν, τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό εἶναι ἡ ἀγάπη πρός τόν ἀδελφό. Γιατί, ἄν δέν ἀγαπάεις τόν ἀδελφό σου πού τόν βλέπεις, πῶς εἶναι δυνατόν ν’ ἀγαπάεις τόν Θεό πού δέν Τόν βλέπεις; “Ὁ γάρ μή ἀγαπῶν τόν ἀδελφόν αὐτοῦ, ὅν ἑώρακε, τόν Θεόν, ὅν οὐχ ἑώρακε, πῶς δύναται ἀγαπᾶν”».

(Ὁ ὅσιος Γέροντας Πορφύριος, σχετικά μέ τό παραπάνω κείμενο, τό ὁποῖο περιέχει ἀπόσπασμα ἀπό τόν ἅγιο Συμεών τόν νέο Θεολόγο καί λόγια δικά του, παρακάλεσε: «Νά τό γράψετε μέ ὡραῖα, εὐανάγνωστα γράμματα, νά τό βάλετε σέ κορνίζα καί νά τό κρεμάσετε στό κελλί μου. Νά βγάλετε πολλά φωτοαντίγραφα καί νά τό δίνετε στόν κόσμο ὅλο, πρός ὠφέλειαν». Βλ. Συμεών Νέου Θεολόγου, Κεφάλαια Θεολογικά καί Πρακτικά, ρ΄, SC 51· Α΄ Ἰωάν. 4, 20).

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΕΝΔΟΞΟΙ ΜΑΡΤΥΡΕΣ ΠΡΟΒΟΣ, ΤΑΡΑΧΟΣ ΚΑΙ ΑΝΔΡΟΝΙΚΟΣ

Η ενεργούσα χάρη του Χριστού στην καρδιά και το σώμα των αγίων μαρτύρων, που τους έδινε τη δύναμη να υπομένουν τα βάσανα, χωρίς να υποστέλλουν όμως και την αγάπη τους και προς τους εχθρούς τους, είναι ακριβώς και το «μυστικό» της ζωής κάθε χριστιανού μάρτυρα, αλλά και κάθε γενικά χριστιανού. Διότι δεν υπάρχει χριστιανός, χωρίς να ζει με τη χάρη αυτή, είτε ζει σε ειρηνικούς καιρούς είτε σε εποχή διωγμών. Θέλουμε να πούμε ότι αν υπάρχει χριστιανός, που δεν ζει με τη χάρη της αγάπης, προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο, ακόμη και τον εχθρό, τότε δεν είναι χριστιανός. Είναι από αυτούς που χαρακτηρίζονται «χριστιανοί της ταυτότητας». Δεν είναι το όνομα και ο τίτλος που κάνει κάποιον χριστιανό – είναι αυτονόητο πια αυτό -  αλλά η πράξη της ίδιας της ζωής. «Ου πας ο λέγων μοι Κύριε, Κύριε, εισελεύσεται εις την βασιλείαν του Θεού, αλλ’  ο ποιών το θέλημα του Πατρός μου του εν ουρανοίς» είπε ο Κύριος. Χριστιανός λοιπόν είναι εκείνος που η καρδιά του φλέγεται από την αγάπη του Χριστού, συνεπώς η ζωή του είναι προσκολλημένη σ’  Εκείνον, δίνοντάς του τη δύναμη να υπερβαίνει όλες τις αντιξοότητες της ζωής. Πώς το έλεγε ο απόστολος Παύλος; «Τις ημάς χωρίσει από της αγάπης του Χριστού; Θλίψις ή στενοχωρία ή διωγμός ή κίνδυνος ή μάχαιρα;…Ουδέν ημάς χωρίσει από της αγάπης του Θεού, της εν Χριστώ Ιησού». Αυτό ακριβώς επισημαίνει και ο υμνογράφος των αγίων τριών μαρτύρων σήμερα. Δεν μπορεί αλλιώς να εξηγήσει το μεγαλείο τους, τον ηρωισμό τους, το ακαταγώνιστο φρόνημά τους, παρά κάτω από την οπτική της πυρακτωμένης αγάπης τους προς τον Χριστό. «Τω πόθω φλεγόμενοι Χριστού, αθλοφόροι ένδοξοι, ακαταγώνιστοι ώφθητε∙ ξίφος ου κάμινος, ου θυμός τυράννων, ου ποιναί κολάσεων, ου θάνατος υμάς εξεφόβησεν».

ΚΥΡΙΑΚΗ Γ΄ ΛΟΥΚΑ (ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ)

«Μη κλαίε… Νεανίσκε, σοι λέγω, εγέρθητι» (Λουκ. 7, 14)

 Ζούμε σε μία από τις πιο κρίσιμες περιόδους της ιστορίας μας. Η οικονομική κρίση «κτυπά» την πόρτα σχεδόν όλων μας. Υπάρχουν συνάνθρωποί μας που την κρίση αυτή τη βιώνουν ως θάνατο, ως αδιέξοδο. Ο πόνος, η θλίψη, το κλάμα περισσεύουν σε πάρα πολλούς. Μοιάζει η Ελλάδα με τη μάνα του σημερινού Ευαγγελίου, που προπέμπει το παιδί της στο νεκροταφείο. Κι όμως! Όπως τότε παρουσιάστηκε ο Κύριος και έδωσε την ανεπάντεχη λύση: την ανάσταση, έτσι και σήμερα. Ο ίδιος Κύριος υπάρχει, γιατί είναι ο παντοδύναμος Θεός. Στο φαινομενικό αδιέξοδο Εκείνος έρχεται προς συνάντησή μας. Το «μη κλαίε» και το «νεανίσκε, σοι λέγω, εγέρθητι» είναι τα λόγια που θα ακούσουμε κι εμείς, για να ορθοποδήσουμε και πάλι. Δεν θα είμαστε χριστιανοί, αν δεν έχουμε αυτήν την πεποίθηση κι αυτήν την ελπίδα. Κάτω όμως από μία προϋπόθεση: τα λόγια αυτά να λειτουργήσουν πρώτα μέσα μας από πλευράς πνευματικής, δηλαδή να τα ακούσουμε για την πνευματική ανόρθωσή μας, που σημαίνει να μετανοήσουμε, αποφασίζοντας να αλλάξουμε τρόπο ζωής: από εγωιστές και συμφεροντολόγοι να γίνουμε άνθρωποι αγάπης, με ενδιαφέρον και συμπάθεια για τους συνανθρώπους μας. Τότε ναι, θα δούμε ό,τι είδε και η χαροκαμένη μάνα της Ναΐν: την ανάσταση, αλλά πρώτα του ίδιου του εαυτού μας. Κι ίσως στη συνέχεια και όλων των άλλων αδιεξόδων μας.

 

ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΕΣ ΣΕΡΓΙΟΣ ΚΑΙ ΒΑΚΧΟΣ

Η ενότητα των αγίων μεγαλομαρτύρων Σεργίου και Βάκχου, ενότητα στηριγμένη όχι σε φυσικούς δεσμούς, αλλά στην εν Αγίω Πνεύματι πίστη του Χριστού, έχει κατεξοχήν επικαιρότητα στις ημέρες μας. Διότι η κρίση που βιώνει η πατρίδα μας, όπως και ο υπόλοιπος κόσμος ασφαλώς, ιδίως όμως η πατρίδα μας, δεν νομίζουμε ότι μπορεί να ξεπεραστεί, αν δεν λειτουργήσει η μεταξύ μας σύμπνοια και αγάπη. Αν υπάρξει αγάπη, θα δούμε το έλλειμμα του ενός να αναπληρώνεται από το περίσσευμα του άλλου. Ποτέ άλλωστε εκεί που λειτούργησε η αλληλεγγύη, δεν παρουσιάστηκαν οξυμμένα προβλήματα. Κι αν αυτό είναι αλήθεια, τότε η λύση στην Ελλαδική κοινωνία είναι μονόδρομος: η προβολή της εκκλησιαστικής κοινότητας, η Ενορία ως σύναξη και αγαπητική σχέση των πιστών να πάρει την ορθή της θέση. Αν αρχίζουμε και ζούμε σωστά την εκκλησιαστική ζωή οι πιστοί, δηλαδή με αγάπη προς τον Θεό και τον συνάνθρωπο, πολύ γρήγορα, ή σχετικά γρήγορα και ανώδυνα, θα ορθοποδήσουμε. Γιατί τότε θα δούμε αισθητά και ορατά την επέμβαση και του ίδιου του Θεού μας. Τι συμβαίνει όμως συνήθως; Πολλοί, ή έστω κάποιοι, αλλά με δύναμη στον πολύ λαό, κτυπούν και περιθωριοποιούν τη μόνη δύναμη ενότητας της κοινωνίας μας, την Εκκλησία. Πού αλλού όμως μπορεί κανείς να βρει τη δύναμη να ζήσει με αγάπη; Ποιος άλλος εκτός από τον Χριστό που ζει η Εκκλησία μπορεί να παράσχει αυτήν την αγάπη; Έχουμε την εντύπωση ότι μέσα στις δυσκολίες της κρίσης και τα αδιέξοδα που αυτή δημιουργεί, μόνοι μας βγάζουμε τα μάτια μας, κατά το κοινώς λεγόμενο. Ελπίζουμε ότι κάποιοι τουλάχιστον από εμάς τους θεωρουμένους χριστιανούς θα καταλάβουμε την πραγματικότητα και θα στραφούμε εν μετανοία στον μόνο δυνάμενο να σώζει, τον Χριστό, που σημαίνει στο ζωντανό σώμα Του, την Εκκλησία. Αρκεί να μη κάνουμε το λάθος να ταυτίζουμε τον Χριστό και την Εκκλησία με κάποιους κληρικούς, που ίσως λειτουργούμε στον κόσμο κατά τρόπο ανάξιο και άπιστο.

 

Ο ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ

῾῾Ο ἅγιος Διονύσιος πού ὑπερεῖχε ὅλων ὡς πρός τόν πλοῦτο, τήν δόξα, τήν σύνεση καί τήν σοφία, ἦταν ἕνας ἀπό τούς βουλευτές τοῦ ᾽Αρείου Πάγου στήν ᾽Αθήνα. ῎Ακουσε τόν ἀπόστολο Παῦλο νά κηρύττει ὅταν ἦλθε στήν ᾽Αθήνα καί πίστεψε δι᾽ αὐτοῦ στόν Χριστό, βαπτίστηκε καί χειροτονήθηκε ἔπειτα ἐπίσκοπος τῆς πόλεως, ἀφοῦ μυήθηκε πρῶτα τά τῆς πίστεως ἀπό τόν σοφό ῾Ιερόθεο. Μᾶς ἄφησε  συγγράμματα παράδοξα, θαυμαστά καί ὑψηλότατα.

῾Ο ἅγιος ἀφοῦ ἑρμήνευσε τόν τύπο καί τῆς ἐκκλησιαστικῆς καταστάσεως, μετέβη ἔπειτα καί στήν Δύση, ὅταν βασιλιάς ἦταν ὁ Δομετιανός. Στήν πόλη τῶν Παρισίων μάλιστα ἔκανε πολλά θαύματα, ὁπότε καί τοῦ κόψανε τό κεφάλι. ῞Ενα θαῦμα πού εἴδανε πολλοί ἦταν ὅτι μετά τό μαρτύριό του κρατώντας τό κομμένο κεφάλι του μέ τά χέρια του βάδισε δρόμο δύο μιλίων. Καί δέν σταμάτησε πρίν συναντήσει, κατά θεία πρόνοια ἀσφαλῶς, κάποια γυναίκα ὀνόματι Κατούλα, στίς παλάμες τῆς ὁποίας ἐναπέθεσε τό κεφάλι του σάν ἕνα θησαυρό. Τό ἴδιο μέ αὐτόν καρατομοῦνται καί δύο μαθητές του, ὁ Ρουστικός καί ὁ ᾽Ελευθέριος, ὁπότε τά σώματα τῶν ἁγίων αὐτῶν, μαζί μέ τό μαρτυρικό σῶμα τοῦ ἱεροῦ κήρυκα, ρίπτονται βορά στά θηρία καί τά ὄρνεα. Μερικοί ἀπό τούς πιστούς τότε πῆραν τά λείψανα τῶν ἁγίων καί τά κατέθεσαν σέ ἀφανές μέρος, λόγω τοῦ φόβου πού ὑπῆρχε ἀπό τούς διῶκτες. ῞Οταν σταμάτησε ὁ φόβος τῶν διωγμῶν, ἡ μακάρια Κατούλα τά λείψανα τῶν μαρτύρων τά κατέθεσε σέ ἕνα κτίσμα, τρεῖς τοῦ μηνός ᾽Οκτωβρίου.

῾Ο ἅγιος Διονύσιος ἦταν κατά τόν σωματικό του τύπο μεσαίου μεγέθους, λεπτός, λευκός κατά τό χρῶμα ἀλλά καί λίγο κίτρινος, λίγο κοντός στήν μύτη, δασύς στά φρύδια. Εἶχε βαθουλωτούς τούς ὀφθαλμούς καί μεγάλα αὐτιά, ἐνῶ εἶχε λευκά καί μακριά μαλλιά, ὅπως καί τά γένεια του ἦταν μετρίως μακριά, ἀλλά ἀραιά. Εἶχε λίγη κοιλιά καί ἦταν μακρυδάκτυλος. ῾Η σύναξή του τελεῖται στήν ἁγιωτάτη Μεγάλη ᾽Εκκλησία᾽.

 

Σάν νά προσγειώνεται κάποια στιγμή ὁ ἅγιος ποιητής τοῦ ἁγίου Διονυσίου τοῦ Ἀρεοπαγίτου καί ἀφήνει κατά μέρος τά ὑψιπετῆ κείμενα τοῦ Διονυσίου, με τά ὁποῖα ἀσχολεῖται ἐπί μακρόν. Βλέπει τί πρόκειται ἐνώπιόν του, δηλαδή ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος, μέ τό διπλό στεφάνι του πού δέν εἶναι τά κείμενά του ἀλλά ἡ ἰερωσύνη του καί τό μαρτύριό του. Καί σημειώνει: «Κέρδισες τόν Παράδεισο, γιατί ἤσουνα ἀρχιερέας ὅπως τόν θέλει ὁ Θεός, καί συγκέρασες τήν ἱερωσύνη σου μέ τό αἷμα τοῦ μαρτυρίου σου». Δέν νομίζουμε ὅτι εἶναι τυχαία ἡ ἀναφορά αὐτή τοῦ ἁγίου ποιητῆ στήν κατακλεῖδα τοῦ κανόνα του. Εἶναι ἴσως σάν νά μᾶς λέει: μπορεῖ νά ἔχει γράψει περίφημα κείμενα ὁ ἅγιος, μπορεῖ νά περιέγραψε τόν οὐράνιο κόσμο μυημένος ἀπό τόν ἀπόστολο Παῦλο καί φωτισμένος ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά τελικῶς ἡ εἴσοδος στήν βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐξαρτήθηκε μᾶλλον  ἀπό τό πόσο νόμιμα κινήθηκε πάνω στήν κλήση του ἀπό τόν Θεό κι ἀπό τό πόσο ἔμεινε σταθερός μέχρι τό τέλος τῆς ζωῆς του πάνω στήν πίστη,  ἀκόμη καί μέ τήν προσφορά τοῦ αἵματός του. ῾Ο ἅγιος Διονύσιος ὄντως ῾τήν πίστιν τετήρηκε᾽, γι᾽ αὐτό καί ῾γνωριμωτέρα γέγονε δι᾽ αὐτοῦ ἡ τῶν ᾽Αθηνῶν πανευκλεής Μητρόπολις᾽(ὠδή η´).