«Η νυξ προέκοψεν, η δε ημέρα ήγγικεν»
(Ρωμ. 13,
12)
α.
Παραμονή της εισόδου μας στη Μ. Σαρακοστή και η Εκκλησία μας με τα αναγνώσματά
της μάς τονίζει τα στοιχεία που κυρίως ζούμε την περίοδο αυτή: τη μετάνοια, την
εντονότερη προσευχή, τη νηστεία, την ελεημοσύνη. Μας τονίζει δηλαδή όλα εκείνα
που δεν έκαναν οι προπάτορές μας και γι’ αυτό έχασαν τον Παράδεισο. Ας
θυμηθούμε μάλιστα ότι ακριβώς σήμερα η Εκκλησία αυτό προβάλλει: την τραγωδία
της έξωσης των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο. Κι έρχεται ιδιαιτέρως το
αποστολικό ανάγνωσμα από την προς Ρωμαίους επιστολή του αποστόλου Παύλου να μας
ξυπνήσει από τον πνευματικό λήθαργο: «Η νύχτα όπου να ‘ναι φεύγει, και η μέρα
κοντεύει να ‘ρθει». Γι’ αυτό και «ώρα
ημάς ήδη εξ ύπνου εγερθήναι» (Ρωμ. 13, 11). Ο απόστολος χρησιμοποιεί την
καθημερινή εικόνα της έγερσης από τον ύπνο ενόψει της ημέρας που έρχεται για να
μας μιλήσει για τα πνευματικά. Τρία στοιχεία συνιστούν τον ερχομό αυτό: ο
(πνευματικός) ύπνος, η έγερση, η ώρα.
β. 1. 1. Ο (πνευματικός) ύπνος: Είναι η κατάσταση
κατά την οποία ο άνθρωπος ζει τη ζωή αυτή χωρίς να λαμβάνει υπόψη του τον Θεό.
Τον απασχολούν όλα τα επίγεια θέματα, μετέχει ενδεχομένως σε όλα αυτά, αλλά
χωρίς Θεό. Κι αυτό σημαίνει ότι σε πνευματικό ύπνο βρισκόμαστε όταν
-
ενδιαφερόμαστε μόνο για το τι θα φάμε, τι θα πιούμε, με τι θα ντυθούμε,
- μας ενδιαφέρει
αποκλειστικά η επαγγελματική καριέρα και η θέση μας,
- μας
απορροφά το κυνηγητό του χρήματος ή ίσως μόνο η ίδια η οικογένειά μας, πράγματα
που επιτείνονται από τον «άθεο» μάλλον περίγυρό μας, όπως π.χ. το βλέπουμε με τα
Μ.Μ.Ε. κυρίως την τηλεόραση.
Οι
περιπτώσεις αυτές είναι περιπτώσεις πνευματικού θανάτου. Όπως στον ύπνο έχουμε
έναν μικρό θάνατο, έτσι και στον πνευματικό. Ο ίδιος ο Κύριος χαρακτήρισε την
ασωτία του υιού της παραβολής του ασώτου ως κατάσταση θανάτου και απώλειας.
2. Έγερση: Η διέξοδος είναι η έγερση, να
ξυπνήσει δηλαδή από τον πνευματικό ύπνο και να ζει έτσι ώστε ο Θεός να
προσδιορίζει τη ζωή του. Κι αυτό σημαίνει ενεργοποίηση του βαπτίσματος:
επανεύρεση του ενδύματός μας που είναι ο Χριστός. «Ενδύσασθε τον Ιησούν Χριστόν». Αφ’ ης στιγμής ο Χριστός ήλθε στον
κόσμο η πνευματική έγερση του ανθρώπου είναι γεγονός. Δεν μπορούμε να ζούμε σαν
να μην έχει έλθει. Ο χριστιανός είναι πια ξύπνιος και παλεύει διαρκώς να
φανερώνει τον Χριστό στη ζωή του. Αυτή είναι και η αληθινή έννοια της εξυπνάδας.
Έχουμε συνηθίσει να θεωρούμε έξυπνο εκείνον που καταλαβαίνει σ’ ένα βαθμό το
βάθος και το πλάτος ίσως της ζωής. Μα αληθινά έξυπνος είναι εκείνος που βλέπει
το πραγματικό βάθος της ζωής, δηλαδή τις ενέργειες του ίδιου του Θεού. Κι αυτή
η εγρήγορση συνιστά το μυστήριο της συμμετοχής του ανθρώπου στη διαρκή έγνοια
και αγάπη του Χριστού για τον κόσμο, συμμετοχή που οδηγεί στη σωτηρία του
ανθρώπου αφού τον κοινωνεί με τον Χριστό.
3. Ώρα: Ποια είναι η κατάλληλη ώρα για να
ξυπνήσει κανείς; Μα το κάθε τ ώ ρ α. Η
κάθε στιγμή, ανάλογα με το πώς τη ζούμε, αποκαλύπτει το έξυπνο (=ξυπνητό) ή τον
ύπνο μας. Και τούτο γιατί αφενός ο θάνατος είναι διαρκώς μπροστά μας, αφετέρου
επίκειται ανά πάσα στιγμή η ώρα της Δευτέρας Παρουσίας του Κυρίου. Αυτό τονίζει
και ο απόστολος στο ανάγνωσμα. Διότι μετά τον ερχομό του Χριστού στην πρώτη Του
παρουσία έχουμε εισέλθει στα λεγόμενα έσχατα, στους τελευταίους χρόνους. Η κάθε
στιγμή μπορεί να είναι η ώρα της Δευτέρας ελεύσεώς Του, συνεπώς δεν είναι
δυνατόν να κοιμόμαστε.
γ. Η Μ.
Σαρακοστή έχει ακριβώς τον σκοπό αυτό: να μας κρούει αδιάκοπα το καμπανάκι της
εγρήγορσης: να κάνουμε πέρα από τη ζωή μας ό,τι μας αποκοιμίζει, δηλαδή την
κάθε αμαρτία, και να μας στρέφει προς το φως, δηλαδή τον Χριστό. Γι’ αυτό και
θεωρείται όχι μόνο η πιο ευλογημένη περίοδος της Εκκλησίας αλλά και η πιο
ρεαλιστική.
