ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΣ ΕΠΙ Τῌ ΕΟΡΤῌ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ

1. Κατά τήν ὀρθόδοξη χριστιανική πίστη μας, ἡ Παναγία ποτέ δέν ἔπαυσε νά εἶναι κανονικός ἄνθρωπος, πού ἦρθε στόν κόσμο ὅπως καί οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, ἄρα μέ τήν κληρονομικότητα τῆς προπατορικῆς ἁμαρτίας καί τῆς μέ αὐτήν συνδεδεμένης ἀνάγκης γιά σωτηρία. Ἡ Παναγία φέρνει στόν κόσμο ὡς ἄνθρωπο τόν Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ ἐκ Πνεύματος  ̔Αγίου, ἀλλά καί ἡ ἴδια παραμένει τέκνο τοῦ πρώτου  ̓Αδάμ, πού θά πεῖ ὅτι πρώτη αὐτή δέχεται τή σωτηριώδη ἐνέργεια τοῦ Υἱοῦ καί Θεοῦ της. Ἡ Παναγία παρόλη τήν ἁγιότητά της δέν ξεφεύγει ἀπό ὁρισμένα  ̔ ̔σφάλματα ̓ ̓, ὅπως γιά παράδειγμα τοῦ ἐλέγχου τοῦ μικροῦ Χριστοῦ, ὅταν δωδεκαετής ἀνέρχεται στό Ναό καί  ̔ ̔χάνεται ̓ ̓, ὅπως ἐπίσης τῆς ἀναζήτησής Του, ὅταν βγῆκε στό κήρυγμα τριακονταετής.

2.  ̓Ενῶ ὅμως παραμένει κοινός ἄνθρωπος, εἶναι ἡ  ̔ ̔Κεχαριτωμένη ̓ ̓ καί ἡ  ̔ ̔εὐλογημένη ἐν γυναιξί ̓ ̓ (Πρβλ. Λουκ. 1,28). Καί χρειάζεται νά τονίσουμε ὅτι ἡ ἀξιολόγηση αὐτή δέν εἶναι ἀνθρώπινη.  ̓Αποτελεῖ ἀξιολόγηση τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ μέσω τοῦ ἀπεσταλμένου Του ἀρχαγγέλου Γαβριήλ. Ὁ ἀρχάγγελος μᾶς καθοδηγεῖ στό νά προσφωνοῦμε ἔτσι τήν Παναγία καί συνεπῶς νά τήν τιμοῦμε κατά ἐντελῶς ἰδιαίτερο καί ξεχωριστό τρόπο. Γι ̓ αὐτό καί ἡ ἀκολουθία τῶν χαιρετισμῶν, μολονότι ἔχει ἱστορική ἀφετηρία - τήν ἔκφραση εὐγνωμοσύνης τῶν Βυζαντινῶν γιά τή θαυμαστή ἐπέμβαση τῆς Θεοτόκου ἀπέναντι στίς ἐπιθέσεις τῶν Περσῶν καί τῶν  ̓Αβάρων στίς ἀρχές τοῦ 7ου αἰ. - δέν παύει ν ̓ ἀποτελεῖ μίμημα τοῦ παραδείγματος τοῦ ἀρχαγγέλου Γαβριήλ. Καί χαριτώθηκε ἡ Παναγία μας ἀπό τόν Θεό καί πρό τῆς συλλήψεως τοῦ Κυρίου  ̓Ιησοῦ, μά κυρίως μετά, λόγω τοῦ βαπτίσματός της στό ῞Αγιον Πνεῦμα κατά τό γεγονός τοῦ Εὐαγγελισμοῦ.

3.  ̓Εκεῖνο πού ἔφερε στήν Παναγία τήν ἰδιαίτερη γι ̓ αὐτήν χάρη τοῦ Θεοῦ ἦταν ὁ ἡσυχαστικός τρόπος ζωῆς της. Ἡ νηστεία της, ἡ διαρκής προσευχή της, ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ, ἡ σιωπή της. Συνεργάστηκε ἡ ἄδολη αὐτή παιδούλα ἀπό πολύ μικρή μέ τόν Θεό. Ἡ θέλησή της ἦταν διαρκῶς κατατεθειμένη στήν ὑπακοή τοῦ Θεοῦ. Κι ἐκεῖ πού φανέρωσε τήν ἀπόλυτη ὑπακοή της σ ̓  ̓Εκεῖνον ἦταν ὅταν κλήθηκε

νά γίνει ἡ μητέρα τοῦ Υἱοῦ Του. Τό  ̔ ̔ἰδού   ἡ δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα Σου ̓ ̓ (Λουκ. 1,38) συνιστᾶ τή μαρτυρική ἐπιλογή της, προκειμένου νά μείνει πιστή στό θέλημα τοῦ Θεοῦ. Μήν ξεχνᾶμε ὅτι τό τίμημα τῆς γέννας γιά μιά ἀνύπαντρη κοπέλα στά χρόνια ἐκεῖνα ἦταν ὁ θάνατος!

4. Ἡ ὑπακοή της μέχρι θανάτου δείχνει καί τό μέγεθος τῆς ἁγιότητάς της. Ὑπακοή σημαίνει ταπείνωση καί ἡ ταπείνωση εἶναι ὁ δρόμος τοῦ Θεοῦ. Ὅπως ὁ Κύριος ταπεινώθηκε -  ̔ ̔ἐκένωσεν ἑαυτόν ̓ ̓ (Φιλ. 2,7) - γιά νά ἔρθει στόν κόσμο ὡς ἄνθρωπος, ὅπως πορεύτηκε μέ τήν ταπείνωση καί τή φανέρωσε μαζί μέ τήν ἀγάπη Του πάνω στόν Σταυρό, ἔτσι καί ἡ Παναγία. Ἡ ταπείνωσή της φανερώνει τό πνευματικό ὕψος στό ὁποῖο βρίσκεται, ὕψος τέτοιο πού εἶναι παραπάνω ἀπό τά Χερουβείμ καί τά Σεραφείμ. Εἶναι  ̔ ̔ἡ τιμιωτέρα τῶν Χερουβείμ καί ἡ ἐνδοξοτέρα ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ ̓ ̓.

5.  ̔Ως ἐκ τούτου ἡ Παναγία ἔχει μέσα της καί τή μεγαλύτερη χάρη, ἄρα καί τή μεγαλύτερη ἀγάπη καί τή μεγαλύτερη παρρησία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Εἶναι κοντά μας καί κοντά στόν Υἱό της περισσότερο ἀπό ὅλους τούς ἁγίους.  ̔ ̔Γέφυρα μετάγουσα τούς ἐκ γῆς πρός οὐρανόν ̓ ̓. Ὅ,τι λοιπόν ἐν πίστει τῆς ζητοῦμε μᾶς τό δίδει καί μάλιστα ἐκ περισσοῦ. Μᾶς τό δίδει δηλαδή ὁ Υἱός της πρός χάρη τῆς Παναγίας Μητέρας πού παρακαλεῖ γιά ἐμᾶς.  ̔ ̔Πολύ ἰσχύει δέησις Μητρός πρός εὐμένειαν Δεσπότου ̓ ̓. Γι ̓ αὐτό καί εἶναι ἄπειρα τά θαύματά της πού τά βλέπει ἡ πιστεύουσα καρδιά τοῦ ἀνθρώπου.

6. Ἡ ἀποδοχή ὅμως τῆς Παναγίας μ ̓ ἕναν τέτοιο τρόπο καί ἡ ἐπισήμανση τῆς χάρης πού ἔχει ἀπαιτεῖ καί τή δική μας συμμετοχή στή χάρη τοῦ Θεοῦ. Μόνον ὁ ἔχων χάρη Θεοῦ ἀποδέχεται τήν Παναγία. Βλέπει κανείς ὅ,τι ὁ ἴδιος ἔχει. Κι εἶναι τοῦτο ἀπόδειξη τῆς ἔλλειψης τοῦ Πνεύματος τοῦ Θεοῦ σέ ὅλους τούς αἱρετικούς πού ἀμφισβητοῦν τήν ἐξαίρετη θέση της μέσα στήν  ̓Εκκλησία. Πόσο τοῦτο φαίνεται ἄμεσα ἀπό τό περιστατικό τῆς συνάντησης τῆς Παναγίας μέ τήν ἐξαδέλφη της  ̓Ελισάβετ, μητέρα τοῦ  ̓Ιωάννου τοῦ Προδρόμου. Μόλις ἄκουσε τό χαιρετισμό τῆς Μαρίας ἡ  ̓Ελισάβετ,  ̔ ̔ἐπλήσθη πνεύματος ἁγίου καί ἀνεφώνησε φωνῇ μεγάλῃ καί εἶπε: Εὐλογημένη σύ ἐν γυναιξί ̓ ̓ (Λουκ. 1,41). Τήν προσφωνεῖ  ̔ ̔εὐλογημένη ̓ ̓, γιατί γέμισε ἀπό Πνεῦμα Θεοῦ. Εἶναι κάτι παρόμοιο μέ ὅ,τι συμβαίνει καί μέ τόν Κύριο. Τόν ἀποδέχεται κανείς ὡς Θεό, μόνον ὅταν ἔχει τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ.  ̔ ̔Οὐδείς δύναται εἰπεῖν Κύριον  ̓Ιησοῦν, εἰ μή ἐν Πνεύματι  ̔Αγίῳ ̓ ̓ (Α´ Κορ. 12,3).

Δέν θά ἤμασταν λοιπόν ὑπερβολικοί ἄν λέγαμε ὅτι βασικό κριτήριο τῆς ὀρθοδοξίας μας εἶναι ἡ στάση μας ἔναντι τῆς Θεοτόκου.  ̓Ορθή ἀποδοχή της σημαίνει ὀρθή ἀποδοχή καί τοῦ Χριστοῦ. Καί ὀρθή ἀποδοχή τοῦ Χριστοῦ σημαίνει ταυτοχρόνως ὀρθή ἀποδοχή καί τῆς Παναγίας. Χριστός καί Παναγία πηγαίνουν πάντοτε μαζί. Τυχόν διάσπαση τῆς ἑνότητάς τους σημαίνει ἀλλοίωση καί τῆς ὀρθῆς πίστης. Γι ̓ αὐτό καί ἡ Γ´ Οἰκουμενική Σύνοδος γιά νά ὁριοθετήσει τήν πίστη στόν Χριστό ὡς Θεό καί ἄνθρωπο προσδιόρισε τήν πίστη καί στήν Παναγία: εἶναι ἡ Θεοτόκος.

Ἡ Παναγία εἶναι πολύ κοντά μας. Τό ὁμολογοῦμε διαρκῶς στό ἀπολυτίκιο τῆς κοιμήσεώς της: “ἐν τῇ κοιμήσει τόν κόσμον οὐ κατέλιπες, Θεοτόκε”, ὅπως καί ἐπανειλημμένως στούς χαιρετισμούς:  ̔ ̔χαῖρε ἡ τούς πιστούς ἀπαύστως ἐπισκιάζουσα ̓ ̓. ῎Αν ὁ ὅσιος γέρων Πορφύριος ἔλεγε ὅτι μετά τό θάνατό του θά εἶναι πιό κοντά στούς πιστούς, πόσο μᾶλλον ἰσχύει τοῦτο γιά τήν Παναγία, πού πιστεύουμε ὅτι μεταστάθηκε καί σωματικά καί ἀπό τήν ἄποψη αὐτή προτυπώνει καί τά μέλλοντα ( ̔ ̔ἀναστάσεως τύπον ἐκλάμπουσα ̓ ̓). Δέν ἔχουμε παρά νά τήν ἐπικαλούμαστε πάντοτε.