«Όταν αισθάνεσαι γλυκύτητα ή κατάνυξη σε
κάποιο λόγο της προσευχής σου, σταμάτησε σ’ αυτόν, διότι τότε συμπροσεύχεται
μαζί μας ο φύλαξ άγγελός μας» (λόγ. κη΄ 10).
Δεν έχεις φτάσει
στα υψηλά επίπεδα της πνευματικής ζωής, στη θεωρητική ζωή που λένε οι άγιοι
δάσκαλοι του χριστιανισμού – εκεί που μετά από πολλούς ασκητικούς αγώνες ο νους
του πιστού με τον πρώτο λόγο της προσευχής αρπάζεται και ζει σπουδαίες και
θείες θεωρίες. Και δεν ξέρεις βέβαια αν ποτέ αγγίξεις έστω και τα κράσπεδα της καταστάσεως
αυτής – μακάρι ο Θεός να δώσει να τα φτάσεις, που σημαίνει ότι και εσύ θα ανήκεις
στους λίγους και εκλεκτούς χαρισματούχους της πνευματικής αυτής ζωής, που η
γλυκύτητα και η κατάνυξη αποτελούν μόνιμα σχεδόν στοιχεία της προσευχής και της
αναφοράς τους στον Θεό.
Είσαι όμως
μέσα στους πολλούς, οι οποίοι αγωνίζονται και κοπιάζουν, ιδίως στο μεγάλο θέμα της
προσευχής, ασκείς δηλαδή βία στον εαυτό σου, που λέει ο Κύριος, για να στέκεσαι
ενώπιόν Του είτε «με την ειλικρινή σου ευχαριστία είτε με την εξομολόγηση των
αμαρτιών σου και τη συντριβή της ψυχής σου είτε με την ταπεινή κατάθεση των
αιτημάτων σου» (6). Και βλέπεις ότι πολύ συχνά, παρόλο τον αγώνα σου, αυτό που σε διακατέχει είναι μία πνευματική
ξηρασία – δεν νιώθεις πάντοτε την κατάνυξη και τον γλυκασμό της καρδιάς που σε
κάνει να αναλύεσαι και στα ευλογημένα δάκρυα.
Μην
καταβάλλεσαι. Είσαι μέσα στη φυσιολογική πορεία της πνευματικής χριστιανικής
ζωής. Κάποιοι δάσκαλοι μάλιστα αυτής της ζωής λένε ότι η πνευματική αυτή ξηρασία
είναι η πιο κατάλληλη ατμόσφαιρα για την πνευματική προκοπή του πιστού, γιατί
τότε φανερώνεται η πραγματική διάθεσή του: να είναι ή όχι με τον Κύριο – η
κατάνυξη και ο γλυκασμός στην προσευχή αποτελούν χάρη του Θεού, συνεπώς τότε
δεν κοπιάζει ιδιαιτέρως ο άνθρωπος. Και τι λέει όμως ο όσιος; Στις στιγμές που
νιώθεις τη χάρη αυτή της κατάνυξης και της γλυκύτητας της ψυχής, να μένεις στον
συγκεκριμένο λόγο που σου προκάλεσε τα ευλογημένα αυτά συναισθήματα. Γιατί
τότε προσεύχεται μαζί σου ο φύλακας
άγγελός σου.
Όχι ότι
δεν προσεύχεται τις άλλες φορές βέβαια. Εκείνος μας δόθηκε από την ώρα του
αγίου βαπτίσματός μας για να μένει κοντά μας και να μας ενισχύει ποικιλοτρόπως
στον δρόμο μας για τη βασιλεία του Θεού. Αλλά κάποιες φορές που βλέπει ίσως την
ψυχική ανάγκη μας για κάτι, τότε πολλαπλασιάζει κι αυτός τις δεήσεις του. Κι
είναι οι φορές που η καρδιά μας κατανύσσεται και ηρεμεί και γεύεται λίγο
Παράδεισο. Πρέπει λοιπόν τότε να επιμένουμε και να εκμεταλλευόμαστε τις στιγμές.
Γιατί αφενός δεν ξέρουμε πότε θα ξανάλθουν, αφετέρου αναπληρώνουν πολλά
ελλείμματα είτε από το παρελθόν μας είτε και από το… μέλλον μας! Μην ξεχνάμε γι’
αυτό να επικαλούμαστε τον άγιο αυτόν βοηθό μας όσο πιο συχνά μπορούμε. Και
πάντα βέβαια κατά τη βραδινή προσευχή μας, το άγιο απόδειπνο της Εκκλησίας μας!