«Εκείνος που αγαπά τον Κύριο, έχει
προηγουμένως αγαπήσει τον αδελφό του. Το δεύτερο οπωσδήποτε είναι απόδειξη του
πρώτου. Εκείνος που αγαπά τον πλησίον του, ποτέ δεν θα ανεχθεί ανθρώπους που
καταλαλούν. Θα φύγει δε μακριά από αυτούς σαν από φωτιά. Εκείνος που λέγει ότι
αγαπά τον Κύριο και συγχρόνως οργίζεται κατά του αδελφού του, μοιάζει με
εκείνον που τρέχει στον ύπνο του!» (λόγ. λ΄ 15).
Μη σπεύδεις
να ομολογείς την αγάπη σου στον Θεό! Γιατί μπορεί να εκτεθείς… ανεπανόρθωτα! Ο
όσιος σου θυμίζει: η αγάπη σου στον Θεό μετριέται μόνο από την αγάπη σου στον
συνάνθρωπο. Που σημαίνει: όση αγάπη τρέφεις στον συνάνθρωπό σου, τόση αγάπη
τρέφεις και στον Θεό. Ποιον συνάνθρωπο όμως; Όχι ασφαλώς τον φίλο και τον
αδελφό σου, οι οποίοι στέκονται εξίσου με σένα φιλάδελφα απέναντί σου. Τον
συνάνθρωπο που είναι ίσως ο «κακός» γείτονάς σου, ο «ενοχλητικός» συνάδελφός
σου, το «σκληρό» αφεντικό σου, ο «τεμπέλης» υπάλληλός σου, ο υβριστής σου ή αυτός
που σε αδίκησε και σ’ αδικεί! Στη στάση σου απέναντι σ’ αυτούς πρωτίστως θα
μετρήσεις την αγάπη σου και στον Θεό. Κι ίσως τότε θα σκύψεις τα μάτια από
ντροπή! Γιατί μπορεί να μη δεις όχι τη ζητούμενη από τον Χριστό αγάπη μέσα σου,
αλλ’ ούτε καν το ίχνος της! Κι ακόμη χειρότερα: μπορεί να δεις κι ένα μίσος και
μια έχθρα, φανερή ή αφανή, να σου κατατρώγει τα σωθικά! Τότε θα ξέρεις: όχι
μόνο δεν αγαπάς τον Θεό, αλλά Τον… μισείς, έστω κι αν θεωρητικά Τον λατρεύεις! «Απόδειξη της αγάπης στον Θεό είναι η αγάπη
στον αδελφό»!
Ο όσιος
δεν λέει δικά του πράγματα. Μεταφέρει τον αποκαλυπτικό λόγο της αγίας Γραφής,
βεβαιωμένο ασφαλώς και από τη δική του αγία εμπειρία. Ο άγιος Ιωάννης ο
Θεολόγος δεν είναι εκείνος που τονίζει εν Πνεύματι ότι «όποιος πει ότι αγαπώ τον Θεό αλλά μισώ τον συνάνθρωπό μου είναι ψεύτης;»
Για να προσθέσει: «εάν δεν αγαπάς τον
συνάνθρωπό σου που τον βλέπεις με τα μάτια σου, πώς θα αγαπήσεις τον Θεό που
είναι αόρατος;» Αλλά και ο άγιος ευαγγελιστής καταθέτει τελικώς τη μαρτυρία
του ίδιου του ενανθρωπήσαντος Θεού: «Εάν
αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστίν; Και γαρ οι αμαρτωλοί το
αυτό ποιούσιν. Πλην, αγαπάτε τους εχθρούς υμών, καλώς ποιείτε τοις μισούσιν
υμάς, ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, προσεύχεσθε υπέρ των διωκόντων και
επηρεαζόντων υμάς». Ο λόγος είναι απόλυτος, γιατί είναι ο λόγος ακριβώς του
Θεού. Δεν επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες.
Κι ο όσιος
Ιωάννης μας δίνει και άλλα αποδεικτικά, για να μην τρέφουμε και πάλι αυταπάτες:
λες ότι αγαπάς τον Θεό; Για κοίτα το θέμα της κατάκρισης και της οργής απέναντι
στον συνάνθρωπό σου. Όχι μόνο δεν πρέπει να κατακρίνεις τον πλησίον σου, αλλ’ ούτε
καν να ακούσεις λόγο κατακρίσεως γι’ αυτόν από άλλον: φύγε σαν από φωτιά! Και
μη νευριάζεις και οργίζεσαι μαζί του! Αν το κάνεις, πορεύεσαι την πνευματική
ζωή, όσο πορεύεσαι… κοιμώμενος!
