Μικρό ευλαβικό μνημόσυνο (1906 έως 2 Δεκεμβρίου 1991)
Στη διεθνή πια
ορθοδοξία το όνομα του οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου λειτουργεί ως
σημείο αναφοράς, ως αυθεντικός όρος φανέρωσης της ορθόδοξης πνευματικής ζωής,
ως επί πλέον απόδειξη ορατής παρουσίας σήμερα στον κόσμο του αγίου Πνεύματος.
Αυτός, όπως και οι σύγχρονοί του όσιοι Παΐσιος Αγιορείτης, Ιάκωβος
Τσαλίκης, Σωφρόνιος Σαχάρωφ κ.ά., θεωρούνται από εκείνους που η Εκκλησία μας
έχει χαρακτηρίσει «Γέροντες», πνευματικούς δηλαδή καθοδηγητές, οι οποίοι ζώντας
τον συνάνθρωπο μέσα στην καρδιά τους ως οργανικό στοιχείο της ύπαρξής τους,
άνοιγαν σ’ αυτόν προοπτικές ελπίδας και ζωής, εκεί που όλα φάνταζαν
σ’ αυτόν αδιέξοδα. Κι αυτό γιατί η πλατειά αγάπη τους στον άνθρωπο –
αποτέλεσμα της σκληρής ασκητικής προσπάθειας να καθαρίσουν την καρδιά τους από
κάθε εμπαθή κίνηση και νόημα – τους έκανε να φωτίζονται από τον Θεό, ώστε να
διαβλέπουν (διόραση) και να προβλέπουν (προόραση) τα «κλειστά» στους κοινούς
ανθρώπους πράγματα και νοήματα του κόσμου τούτου. Με άλλα λόγια, οι όσιοι
αυτοί ήταν στα σύγχρονα με εμάς χρόνια που έζησαν ένα διαφανές πέρασμα, ώστε
στο πρόσωπό τους να ψαύουμε τον ίδιο τον Θεό μας. Τον Χριστό ζούσαν, Αυτόν
φανέρωναν, Αυτόν εξέπεμπαν, χωρίς πολλά λόγια τις περισσότερες φορές, αλλά
πρωτίστως με το παράδειγμά τους.
Ευτυχήσαμε να δούμε και
ν' ακούσουμε διακηρυγμένη από την Εκκλησία μας την αγιότητα
του Γέροντος Πορφυρίου. Ποιος όμως που τον είδε ή που άκουσε και διάβασε
γι’ αυτόν είχε - και προ της επίσημης διακήρυξης της αγιότητάς του
- την παραμικρή αμφιβολία περί αυτής; Εν προκειμένω είχαμε μία
πανορθόδοξη αποδοχή για την αγιότητα του ανδρός, τέτοια που ήταν θέμα
ολίγου χρόνου η ένταξή του στο εορτολόγιο της Εκκλησίας μας, όταν
μάλιστα είχε μαρτυρηθεί από όλα τα σημεία του πλανήτη η απειρία των
θαυμάτων του. Κι είναι τούτο βεβαίως το σημαντικότερο αποδεικτικό στοιχείο: η
συνείδηση του πιστού λαού. Στην Ορθόδοξη Εκκλησία μας, ως γνωστόν, δεν είναι
ένα εκκλησιαστικό ιεραρχικό όργανο που καθορίζει την ένταξη στις δέλτους των
αγίων, μία κίνηση εκ των άνω, θα λέγαμε, αλλά ο ίδιος ο πιστός λαός, που έχει
ζήσει τον άγιο άνθρωπο και βεβαιώνει εμπειρικά την αγιότητά του. Το
εκκλησιαστικό όργανο έρχεται στη συνέχεια να επικυρώσει αυτό που ο λαός έχει
διαπιστώσει. Τέτοιος άγιος λοιπόν, μαρτυρημένος από όλους, ήταν και
ο όσιος Πορφύριος - και δοξάζουμε τον Θεό γιατί ακολούθησαν και ακολουθούν
και άλλοι του ίδιου πιθανόν πνευματικού διαμετρήματός του.
Οι καταγραφές της θαυμαστής
επέμβασής του στους ανθρώπους που τον πλησίαζαν και ζητούσαν τη βοήθειά του,
όσο ζούσε, αλλά και σ’ εκείνους που τον επικαλέστηκαν και μετά την κοίμησή του,
είναι τόσες πολλές, ώστε πρέπει κανείς να προβληματιστεί πολύ, για το ποιο
βιβλίο να επιλέξει από τα κυκλοφορούμενα γι’ αυτόν. Υπάρχουν πάντως
εκείνα που φαίνεται η αυθεντική καταγραφή για τον όσιο και που
επιβεβαιώνεται η γνησιότητά τους και από τους υπευθύνους του Ησυχαστηρίου του
στη Μαλακάσα Αττικής, της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος. Κι είναι πάντοτε μία ώρα
χάριτος η επαφή του πιστού, ακόμη και του μη πιστού θα έλεγε κανείς, με κάποιο
από αυτά τα βιβλία. Είναι σαν να διαβάζει τα παλαιά Γεροντικά, με τις ασκητικές
ιστορίες και τα αγιασμένα λόγια των παλαιών μεγάλων αββάδων και οσίων. Η αίσθηση
που αποκομίζει κανείς είναι η αύρα της παρουσίας του αγίου Πνεύματος: η
παρηγορία της καρδιάς, η αύξηση της προσευχητικής διαθέσεως, η ενίσχυση της
κλονισμένης θελήσεως, η ανάγκη αγαπητικής σχέσεως με τον συνάνθρωπο.
Δεν πρόκειται να
αναφερθούμε σε περιστατικά των παραπάνω βιβλίων - ο καθένας μπορεί να
τα βρει και να τα μελετήσει. Θα καταγράψουμε μερικά όμως από
εκείνα που μας εμπιστεύτηκε ο μακαριστός πια κι αυτός άγιος Γέροντας π.
Γεώργιος Κρητικός, που έτυχε να γνωρίσει τον όσιο Πορφύριο και να τον έχει
μάλιστα και ως πνευματικό του από το 1946. Μας έλεγε λοιπόν ότι στα πρώτα
χρόνια της σχέσεώς του με εκείνον δεν είχε καταλάβει επακριβώς την παμμέγιστη
προσωπικότητά του. Ο όσιος τού απεκάλυπτε κατά καιρούς στοιχεία και
περιστατικά από την προσωπική και οικογενειακή του ζωή (του μακαριστού
ιερέως), αλλά εκείνος δεν έδινε τη δέουσα σημασία, θεωρώντας ότι ο ίδιος κάποια
στιγμή τού τα είχε πει. Για παράδειγμα, κάποια φορά ο διορατικός άγιος
έφερε χαρτί και μολύβι και ζωγράφισε επακριβώς το πατρικό σπίτι του
ιερέως στην επαρχία, αναφέροντας λεπτομέρειες που τον έκαναν να μείνει
έκθαμβος. Σιγά σιγά συνειδητοποιούσε περί τίνος επρόκειτο, ποιον είχε ενώπιόν
του.
Άλλη φορά έλεγε ο
Γέροντας σ’ εκείνον και σε συγγενείς του ότι πολλές φορές «του ανοίγεται
μπροστά του σαν ένα παράθυρο, από το οποίο βλέπει και παρακολουθεί τη ζωή των
ανθρώπων μέχρι και την Αφρική». Κι αυτό είναι απειράκις βεβαιωμένο από
πάμπολλους ανθρώπους, οι οποίοι αν και ζούσαν σε άλλες ηπείρους από εκείνον,
τους έπαιρνε ξαφνικά τηλέφωνο ο Γέροντας, για να τους πει ότι τους βλέπει και
ότι πρέπει να προφυλαχτούν από συγκεκριμένους κινδύνους ή και συγκεκριμένα
πρόσωπα, ακόμη δε και να τους επαινέσει για κάποιες ενέργειές τους.
Κάποια φορά ο π.
Γεώργιος πηγαίνοντας σε μία εργασία του κοντά στο μοναστήρι
του οσίου Πορφυρίου, σκέφτηκε να περάσει να προσκυνήσει. Ήταν προχωρημένη
όμως η ώρα και γι’ αυτό, μολονότι κτύπησε τη θύρα, δεν του άνοιξαν. «Γέροντα»,
είπε νοερά, «σε επισκέφτηκα, αλλά δυστυχώς δεν μπορώ να περιμένω άλλο.
Συγχώρεσέ με». Κι έφυγε. Μετά μία εβδομάδα περίπου, τον επισκέφτηκε η πρωτοκόρη
του, η οποία παραξενεμένη του είπε: «Πατέρα, είδα ένα περίεργο όνειρο.
Παρουσιάστηκε ο Γέρων Πορφύριος, ο οποίος μου είπε να σου ειπώ πως χάρηκε πολύ
από την επίσκεψη που του έκανες και σε ευχαριστεί γι’ αυτό». Δάκρυσε ο καλός
ιερέας. Διότι βεβαίως δεν είχε αναφέρει σε κανέναν ότι έκανε παράκαμψη για το
μοναστήρι του οσίου Γέροντος.
Ο μακαριστός κι αυτός
σύζυγος της αναφερθείσης κόρης του π. Γεωργίου, με μεγάλη πράγματι αγάπη στον
όσιο, είχε τη συνήθεια κάθε πρωί που ξυπνούσε να φιλά το μέτωπο
του οσίου Πορφυρίου από μία φωτογραφία του που είχε κρεμασμένη. Πολύ
συγγενικό πάλι πρόσωπο του π. Γεωργίου είδε επίσης «περίεργο» όνειρο,
χωρίς βεβαίως να γνωρίζει κι αυτός τη συνήθεια του ανθρώπου. Είδε τον
άγιο του Θεού να είναι μαζί με τον ιερέα Γεώργιο και με τον περί ου ο
λόγος γαμπρό του. Κι απόρησε, όταν άκουσε τον όσιο Πορφύριο να λέει σ’
αυτόν: «Εσύ, έλα να με φιλήσεις εδώ», δείχνοντας το μέτωπό του.
Ο Γέροντας είναι ολοζώντανος, έστω κι αν έχει φύγει από τη ζωή αυτή εδώ και αρκετά χρόνια. «Δίκαιοι εις τον αιώνα ζώσι» μας βεβαιώνει ο λόγος του Θεού, κι αυτό ισχύει για όλους τους αγίους μας, ισχύει και για τον άγιο Πορφύριο τον Καυσοκαλυβίτη. Και δεν εννοούμε τη ζωντάνια του, λόγω του ότι ζει απλώς στις καρδιές των ανθρώπων ούτε ότι ευρίσκεται όπως όλοι οι κεκοιμημένοι «εν χειρί Θεού». Εννοούμε τη ζωντάνια που έχουν οι άγιοι, οι οποίοι μέτοχοι της δόξας του Θεού και της αγάπης Του, εν Πνεύματι και χάριτι βλέπουν την κατάσταση του κόσμου, ακούνε τις προσευχές των ανθρώπων, επεμβαίνουν με την παρρησία που έχουν στον Κύριο να δώσει λύση στα προβλήματά τους. Ο ίδιος ο όσιος Πορφύριος επανειλημμένως βεβαίωνε: «Μετά τον θάνατό μου θα βρίσκομαι περισσότερο κοντά σας. Αν τώρα, έχοντας το σώμα μου μπορώ και σας παρακολουθώ, τότε ακόμη πιο πολύ».
Άγιε του Θεού Πορφύριε, πρέσβευε και υπέρ ημών.