Η εορτή μπορεί να καθιερώθηκε
(απ’ τις αρχές του 20ού αι.) εξαφορμής
συγκεκριμένου γεγονότος στις Η.Π.Α., επεκτάθηκε όμως σύντομα και σε πολλά άλλα
έθνη, γιατί ακριβώς δίνει την ευκαιρία να προβληθεί το πρόσωπο που μαζί με τη
μητέρα αποτελεί τον στυλοβάτη της οικογένειας, ο πατέρας. Δεν έχει
εκκλησιαστικό χαρακτήρα η εορτή, αλλά θα μπορούσε να αποκτήσει, αν
νοηματοδοτείτο από τη «φιγούρα» του Θεού Πατέρα.
Εννοούμε ότι μπορεί η
καθιέρωση της εορτής να έχει τον ευγενικό σκοπό του τονισμού του ρόλου του
πατέρα μέσα στην οικογένεια (βιολογικά, ψυχολογικά, πνευματικά, κοινωνικά) –
πόσα παιδιά «τραυματίζονται» ψυχικά, και μερικές φορές ανεπανόρθωτα, γιατί τους
λείπει η παρουσία του πατέρα - όμως αν
δεν υπάρξει η οπτική του Χριστού («Πάτερ
ημών» μας είπε να λέμε για τον Θεό), η πατρότητα θα εμφανίζεται συρρικνωμένη κι
ίσως αλλοιωμένη από τη φυσική μόνο διάστασή της.
Ο Θεός είναι Πατέρας,
εξαγγέλλει η Αγία Γραφή. Και τα ιδιώματά Του αντανακλούν και στον άνθρωπο, τον
«κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» Εκείνου δημιουργημένο. Κι είναι Πατέρας όχι
μόνο ως Δημιουργός αλλά πρωτίστως ως πλήρης αγάπης και στοργής προς τα
δημιουργήματά Του. «Ο Θεός αγάπη εστί». Η αγάπη Του δεν κατανοείται κατά τα
ανθρώπινα πρότυπα, με διακυμάνσεις και διακοπές, αλλά κατά τον τρόπο της αποκαλύψεώς Του: την αιωνιότητα
της ανιδιοτελούς θυσίας. Ο Θεός μας δηλαδή όπως εξήγησε ο Χριστός δεν μπορεί να
μην αγαπά, η αγάπη Του αποτελεί οφειλή στα πλάσματά Του, με αποκορύφωμα τον
απόλυτο σεβασμό της ελευθερίας τους. Αγαπώ έτσι σημαίνει σέβομαι τον άλλο, δεν
τον εκβιάζω, δεν τον καταπιέζω, έστω κι αν έχω μία τέτοια δυνατότητα. «Δεν σας
ονομάζω δούλους, αλλά φίλους» είπε ο Κύριος.
Η παραπάνω αλήθεια
οδηγεί σε δύο ακόμη σημεία. Πρώτον, στην εικόνα του (Θεού) Πατέρα της παραβολής
του ασώτου. Τι κάνει ο Πατέρας; Γνωρίζοντας την εξέλιξη των πραγμάτων – την
απώλεια και τη νέκρωση του υιού του μακριά από τον Ίδιο - εντούτοις τον αφήνει
ελεύθερο χωρίς κανένα ίχνος καταπίεσης. Κι η αγάπη αυτή τελικώς κάνει θαύματα:
προκαλεί τον άσωτο σε μετάνοια. Γιατί μαθαίνει πως μπορεί να γυρίσει στον
Πατέρα που τον αγαπά έστω και με τις κακές επιλογές του, που δεν σταματά να τον
περιμένει, που δεν τον ελέγχει καθόλου όταν παίρνει τον δρόμο της επιστροφής –
βλέπει τα βάσανα του παιδιού του και όχι τον επαναστατημένο χαρακτήρα του! Και
δεύτερον, στην αποστολή, από τον Πατέρα, του Υιού Του ως ανθρώπου στον κόσμο,
προκειμένου να άρει την αμαρτία του κόσμου και να ενώσει τον κόσμο με Εκείνον.
Η αγάπη δηλαδή του Πατέρα έχει θυσιαστικό χαρακτήρα: θυσιάζει ό,τι πολυτιμότερο
έχει, τον ίδιο τον Υιό Του δηλαδή τον Εαυτό Του, για να σωθεί ο άνθρωπος και ο
κόσμος. Που θα πει ότι η αληθινή αγάπη σηκώνει το βάρος του άλλου για να νιώσει
καλά αυτός, κομματιάζεται για να τραφεί ο άλλος – ό,τι έκανε και κάνει ο
Πατέρας Χριστός.
Η πατρική εικόνα του
Θεού αντανακλά είπαμε και στον άνθρωπο. Ο αληθινός πατέρας αγαπά χωρίς να
περιμένει ανταπόδοση, θυσιάζεται προσδοκώντας μόνο το καλό και την προκοπή του
αγαπημένου του παιδιού, σέβεται την ελευθερία του, ξέροντας ότι συχνά θα
εισπράξει την (οριστική ίσως) αντίδραση
και την απόρριψή του. Ο άνθρωπος πατέρας αγωνίζεται να φανερώνει στην
καθημερινότητά του την εικόνα του Θεού Πατέρα. Οπότε στην οικογένειά του
δημιουργεί συνθήκες πνευματικής και ψυχολογικής ισορροπίας∙ κι ακόμη περισσότερο:
ένας τέτοιος πατέρας προσφέρεται ως ευλογία και για το (ευρύτερο κοινωνικό) περιβάλλον
του, συνεπώς γίνεται πατέρας και μια
αγκαλιά για όλους! Γιατί όλος ο κόσμος μία οικογένεια είμαστε. Με μόνη
προϋπόθεση ότι για να υπάρξει ο πατέρας αυτός απαιτείται ο νόμιμος πνευματικός
αγώνας για γνήσιο χριστιανισμό.
Πόσο παρήγορο θα ήταν
να είχε τέτοιο περιεχόμενο η εορτή του πατέρα!
