Το ιδιαιτέρως αξιοπρόσεκτο στοιχείο της υμνολογίας
του οσίου Δανιήλ είναι το γεγονός ότι ο όσιος υπερέβη τα πάθη του και
ανέβηκε στον Θεό με το ραβδί της εγκρατείας. Την εγκράτεια του οσίου Δανιήλ προβάλλει
και τονίζει διαρκώς ο άγιος υμνογράφος Ιωσήφ, διότι δι’ αυτής πορεύτηκε σε όλη τη
ζωή του ο όσιος, αποδεικνύοντας ότι τον νου και την καρδιά του τα είχε μεταθέσει
στον Κύριο: μόνον ο «κολληθείς τω Κυρίω» μπορεί να εγκρατευτεί, με την έννοια ακριβώς
να περιορίσει την εμπαθή προσκόλλησή του στον κόσμο τούτο. «Τας ορέξεις, Πάτερ, και παθών τας ορμάς εχαλίνωσας,
εγκρατείας πόνοις». (Χαλίνωσες, Πάτερ, τις ορέξεις και τις ορμές των παθών,
με τους κόπους της εγκράτειας). Την αρετή της
εγκρατείας, που συνιστά καρπό της παρουσίας του αγίου Πνεύματος («ο γαρ καρπός του Πνεύματός εστιν…εγκράτεια»),
έχουμε ιδιαιτέρως ανάγκη και εμείς σήμερα, σε εποχή που ο κόσμος με τα θέλγητρά
του έχει γίνει σχεδόν η αποκλειστική πηγή ζωής του ανθρώπου, δυστυχώς και του χριστιανού.
Αλλά το πράγμα είναι πολύ καθαρό και το τονίζει και η ζωή του οσίου Δανιήλ: δεν
μπορεί κανείς να πλησιάσει τον Θεό, δεν μπορεί να ανεβεί λίγο πνευματικά, δεν μπορεί
δηλαδή να γευτεί τον Χριστό, χωρίς τη γενική αρετή της εγκρατείας. Στον βαθμό που
αρχίζουμε να χαλιναγωγούμε τις ορέξεις μας: στις πράξεις, στα λόγια μας, στις επιθυμίες
και τους λογισμούς μας, θα αρχίσουμε να γινόμαστε αληθινοί χριστιανοί. Ειδικά, ενόψει
της εορτής των Χριστουγέννων, θα λέγαμε ότι τούτο αποτελεί μονόδρομο.
