«Ο άγιος Ζαχαρίας, που εορτάζει σήμερα, εβραϊκό όνομα που σημαίνει «αυτός που θυμάται
τον Κύριο», είναι άλλος από τον προφήτη Ζαχαρία που ανήκει στον κύκλο των
δώδεκα μικρών λεγομένων προφητών της Παλαιάς Διαθήκης. Κι αυτός χαρακτηρίζεται
προφήτης, γιατί πράγματι είχε προφητικό χάρισμα, και τα σχετικά με αυτόν
καταγράφονται από τον ευαγγελιστή Λουκά, ο οποίος αναφέρει ότι την περίοδο της
ιερατείας του στον Ναό, ως ιερεύς που ήταν, δέχτηκε οπτασία του αρχαγγέλου
Γαβριήλ, προαναγγέλλοντάς του τη γέννηση του υιού του Ιωάννη, παρ’ όλα τα λογικά εμπόδια: το γήρας του ίδιου, το
γήρας και τη στειρότητα της γυναίκας του Ελισάβετ. Λόγω της αμφισβήτησής του, ο
αρχάγγελος τον «τιμωρεί» με αφωνία, η οποία λύεται με τη γέννηση του Ιωάννη,
γεγονός που οδηγεί τον Ζαχαρία σε ύμνους και δοξολογίες, όπως και σε προφητεία
για το παιδί του. Το τέλος του υπήρξε μαρτυρικό, όπως σημειώνεται και στην Κανή
Διαθήκη, τον σκότωσαν δηλαδή οι συμπατριώτες του, κατά τη γνωστή συνήθειά τους,
μεταξύ του Ναού και του θυσιαστηρίου».
Η ακολουθία
της ημέρας μάς δίνει και μία άλλη ερμηνεία της κώφευσης και αλαλίας του
Ζαχαρία, (πέραν ότι υπήρξε η συνέπεια της απιστίας του στον λόγο του
αρχαγγέλου), εντάσσοντας αυτήν μέσα στα πλαίσια του προφητικού του χαρίσματος:
η κώφευσή του προφητεύει τη σιγή της Παλαιάς Διαθήκης, που ολοκληρώνει το έργο
της με την εμφάνιση του φωτός της χάρης του Θεού, το οποίο υποδεικνύεται με τη
γέννηση του Ιωάννη. «Ω, του παραδόξου
θαύματος! Της Παλαιάς την σιγήν, και της Νέας την έκφανσιν, Ζαχαρίου κώφευσις,
προφητεύει σαφέστατα. Την γάρ νόμου σιγήσας πλήρωσιν, το φως υπέδειξε το της
χάριτος». Πρόκειται για μία συμβολική αναγωγή της αλαλίας του προφήτη, για
την οποία συγκινούμαστε, γιατί μας δείχνει με τι ευρύ πνεύμα η Εκκλησία μας
αντιμετωπίζει τα γεγονότα της Θείας Οικονομίας και πόσο το Πνεύμα του Θεού την
καθοδηγεί για την ορθή όρασή τους. Και πέραν τούτου: η ίδια η ακολουθία, δηλαδή
η όραση και πάλι των γεγονότων με θείο φωτισμό, μας προσανατολίζει σε κάτι που
έχει άμεση αναφορά και στη δική μας ζωή. «Ο
προφήτης σου, Δέσποτα – επισημαίνει ο άγιος υμνογράφος – τύποις λογικοίς πιστώς ελειτούργει σοι, και
της χάριτος ηξίωται, κατιδείν εν γνώσει την αλήθειαν». Δηλαδή: ο προφήτης
σου, Κύριε, λειτουργούσε πιστά στους λογικούς τύπους (της Παλαιάς Διαθήκης),
γι’ αυτό αξιώθηκε να δει με επίγνωση και την αλήθεια της χάριτος (με τον ερχομό
του Χριστού). Όταν με άλλα λόγια και εμείς επιμένουμε, μένοντας σταθεροί και
πιστοί σ’ αυτά που έστω και τυπικά μπορούμε να επιτελέσουμε
από τον νόμο του Θεού – την προσευχή μας, τον εκκλησιασμό μας, τη μελέτη του
λόγου του Θεού, την ελεημοσύνη μας – θα δούμε τη χάρη του Θεού να
ενεργοποιείται και να γλυκαίνει την καρδιά μας. Μία περίοδος πνευματικής
ξηρότητας δηλαδή, όταν δεν γίνεται αφορμή για να αποκλίνουμε από τον λόγο του
Θεού, φέρνει συνήθως πλούσια έπειτα τη δροσιά της παρουσίας του Θεού.