῾Ο όσιος Ιωάννης καταγόταν από τη νήσο
Κάρπαθο της Δωδεκαννήσου. Ακολούθησε τον μοναχικό βίο από θείο έρωτα και διέπρεψε
στην ασκητική διαγωγή, γι᾽ αυτό και έγινε κατοικητήριο του Παναγίου Πνεύματος τόσο,
ώστε να φαίνεται στους περισσοτέρους ανθρώπους ως άγγελος με σάρκα και γεμάτος από
θείο φως. Εκλέχθηκε με θεϊκή ψήφο και τιμήθηκε με το αξίωμα της αρχιερωσύνης, οπότε
και αναδείχθηκε πρόεδρος και ποιμένας της αγίας Εκκλησίας της Καρπάθου, την οποία
θεοφιλώς και ευαγγελικώς διεποίμανε. Επειδή κοσμείτο από σοφία και δύναμη λόγου,
έγινε δάσκαλος και καθοδηγητής μοναζόντων, όπως φανερώνουν και τα εκατό ῾παραμυθητικά᾽
κεφάλαιά του στη ῾Φιλοκαλία᾽ των νηπτικών, τα οποία απέστειλε προς μοναχούς της
Ινδίας που του έγραψαν και του ζήτησαν τις συμβουλές του. Είναι άγνωστος ο ακριβής
χρόνος που έζησε και άκμασε. Μερικοί υποθέτουν ότι έλαμψε κατά τον έβδομο αιώνα᾽.
Λίγες είναι οι περιοχές οι οποίες μπορούν να καυχηθούν γι᾽ αυτό που καυχάται
η νήσος Κάρπαθος: να έχει ως προστάτη άγιό της ένα γέννημα αυτής, το οποίο αναδείχθηκε έπειτα και
επίσκοπός της. Επανειλημμένως ο μακαριστός
άγιος υμνογράφος της Εκκλησίας μας Γέροντας Γεράσιμος ο Μικραγιαννανίτης, ο συνθέτης
της ακολουθίας του αγίου Ιωάννου, σημειώνει τη διπλή αυτή χάρη της Καρπάθου: ῾Ευφραίνου εν Κυρίω, η νήσος Κάρπαθος, Ιωάννην
τον όσιον, βλαστόν θείον σχούσα, και θεοφόρον ποιμένα πλουτήσασα᾽ (λιτή). ῾Η νήσος Κάρπαθος γεραίρει σε, ω Ιωάννη παμμακάριστε.
Αυτήν γαρ τω σω βίῳ καθηγίασας, ως βλάστημα αυτής και θείον καύχημα᾽ (Η νήσος
Κάρπαθος σε δοξολογεί, Ιωάννη παμμακάριστε. Διότι με τον βίο σου την καθαγίασες,
ως βλάστημα και θείο καύχημά της) (Κοντάκιο). Αγιασμένο νησί η Κάρπαθος λοιπόν κατά
τον μακαριστό υμνογράφο, λόγω του αγίου Ιωάννου
που γεννήθηκε σ᾽αυτό, μεγάλωσε, ασκήθηκε, ποίμανε το νησί του. Κι είναι μία αλήθεια
που δεν πρέπει βεβαίως να ξεχνάμε: ένας τόπος αγιάζεται λόγω των αγίων που έζησαν
και ζουν σ᾽ αυτόν, που σημαίνει ότι ο αγιασμός ενός ανθρώπου, δηλαδή η παρουσία
του αγίου Πνεύματος στη ζωή του μεταγγίζεται και στην περιοχή στην οποία ζει, στα
υλικά πράγματα με τα οποία έρχεται σ᾽ επαφή, στον αέρα που αναπνέει, στους ανθρώπους
με τους οποίους συναναστρέφεται. Από την άποψη αυτή δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευλογία
για έναν τόπο από τους αγίους της. Μπορεί πολλές περιοχές να καυχώνται, και δικαίως,
για τα πολιτιστικά μνημεία τους, διότι φανερώνουν τον πολιτισμό που αναπτύχθηκε
σ᾽ αυτές στα παλαιότερα χρόνια, τίποτε όμως δεν είναι ισοστάσιο με το γεγονός της
έντονης παρουσίας του Θεού σ᾽ έναν τόπο λόγω των δικών Του αφιερωμένων ανθρώπων.
Αξίζει να θυμηθούμε εν προκειμένω αυτό που συνέβη στον νέο άγιο της Εκκλησίας μας
Γέροντα Πορφύριο. ´Οταν ταξίδευε για μακρινό ταξίδι αεροπορικώς, ένιωσε ευωδία και
είδε ῾φως᾽, καθώς περνούσαν πάνω από κάποια περιοχή. Και στην ερώτησή του από πού
περνάνε, του απάντησαν: πάνω από τα Ιεροσόλυμα.
Τα παρηγορητικά κεφάλαια του οσίου Ιωάννου που έγραψε και βρίσκονται στη
Φιλοκαλία δεν είναι μόνο για τους μοναχούς. Είναι παράκληση για όλους τους πιστούς,
γι᾽ αυτό και στο μικρό αυτό αφιέρωμα παραθέτουμε ελάχιστο δείγμα των γραπτών του.
- Οι τιμές του παρόντος βίου, όσο λαμπρές και αν είναι, καταργούνται οπωσδήποτε
μαζί με αυτόν. Οι τιμές όμως που απονέμονται από τον Θεό στους άξιους, επειδή δίνονται
με αφθαρσία, μένουν αιώνια.
- Αν συμβεί και γίνει εναντίον σου επανάσταση
του πλήθους των αισχρών λογισμών και υποχωρήσεις και νικηθείς, να γνωρίζεις ότι
χωρίστηκες πρόσκαιρα από τη θεία χάρη. Γι᾽ αυτό και παραδόθηκες στην πτώση σου με
δίκαιη κρίση. Να αγωνίζεσαι λοιπόν να μη μείνεις ποτέ με την αμέλειά σου μακριά
από τη θεία χάρη ούτε για μια στιγμή.
- Η προσεκτική μελέτη του θείου λόγου, και μάλιστα όταν γίνεται με δάκρυα, νεκρώνει
και αφανίζει τα πάθη, ακόμη και αν έχουν πολυκαιρίσει.
- Είναι αδύνατο να μη δοκιμάζει λύπη εκείνος που παιδαγωγείται με πειρασμούς.
Αλλά ύστερα γεμίζουν με μεγάλη χαρά και γλυκά δάκρυα και θεία νοήματα οι άνθρωποι
αυτοί που καλλιέργησαν τον πόνο και τη θλίψη μέσα στην καρδιά τους.
- Ενεδρεύει ο εχθρός διάβολος όπως το λιοντάρι στη φωλιά του, και κρύβει για
κακό μας παγίδες και δίχτυα από λογισμούς ακάθαρτους και ασεβείς. Αλλά και εμείς,
αν δεν κοιμόμαστε, θα μπορέσουμε να του στήνουμε μεγαλύτερες και φοβερότερες παγίδες
και δίχτυα και ενέδρες. Γιατί η προσευχή, οι ψαλμοί, η αγρυπνία, η ταπεινοφροσύνη,
η υπηρεσία προς τον πλησίον και το έλεος, η ευχαριστία και η ακρόαση των θείων λόγων,
γίνονται ενέδρα και παγίδα και λάκκος καί μάστιγες και αγχόνη καί δίχτυα για τον
εχθρό.
(Μετάφραση Αντωνίου Γ. Γαλίτη)
