“Αυτός είναι ο Σίμων,
που ονομαζόταν και Ναθαναήλ και χρημάτισε νυμφίος στον γάμο, στον οποίο κλήθηκε
ο Χριστός με τους μαθητές Του στην Κανά, όπου και μετέβαλε το νερό σε κρασί. Γι᾽
αυτό και ο νυμφίος αφού εγκατέλειψε τον γάμο και το κρασί, ακολούθησε τον φίλο
και θαυματουργό και νυμφαγωγό και παρευρισκόταν με τους Αποστόλους στο υπερώο,
όταν το Άγιον Πνεύμα με τη μορφή πύρινων γλωσσών επιφοίτησε σ᾽ αυτούς. Κι αφού
γέμισε από το Πνεύμα αυτό και διέτρεξε όλη σχεδόν τη γη, κατάφλεξε όλη την
απάτη της πολυθεΐας. Πήγε σε όλη τη Μαυριτανία και στην Αφρική και κήρυξε τον
Χριστό. Ύστερα έφτασε στη Βρεττανία κι αφού φώτισε πολλούς με τον λόγο του
Ευαγγελίου, σταυρώθηκε από τους απίστους και φτάνοντας στο τέλος του θάφτηκε
εκεί. Επειδή δε διακατεχόταν από διάπυρο ζήλο προς τον παντοκράτορα Θεό,
απέκτησε ως επωνυμία του τον τρόπο της ζωής του”.
Ποιητής του κανόνα του
αγίου ενδόξου αποστόλου Σίμωνος του Ζηλωτού είναι και πάλι ο άγιος Θεοφάνης,
μαθητής του αγίου Ιωσήφ του υμνογράφου. Εκείνο που κάνει εντύπωση στον κανόνα
του Θεοφάνη είναι ότι δεν υπάρχει καμμία απολύτως αναφορά στο περιστατικό της
Κανά κι ούτε επομένως ότι ο άγιος Σίμων
είναι ο νυμφίος του γάμου. Ο υμνογράφος επικεντρώνει την προσοχή του
αποκλειστικά και μόνον στο γεγονός ότι ο Σίμων αξιώθηκε από τον Κύριο να κληθεί
ως μαθητής Του, να γίνει ακόλουθός Του επί τριετία, να γίνει μέτοχος των
πυρίνων γλωσσών της Πεντηκοστής, να δράσει ως απόστολος μεταφέροντας τη φλόγα
της πίστης σε διάφορα μέρη του κόσμου. Ό,τι συνήθως υμνολογείται και για τους
άλλους αποστόλους, των οποίων προβάλλεται η μοναδικότητα στον ευαγγελισμό των
ανθρώπων, το ίδιο υμνολογείται και για τον σημερινό απόστολο. Ο άγιος Σίμων
δηλαδή ῾αναδείχτηκε πιστός μεσίτης του Θεού και των ανθρώπων᾽(῾Σίμων παμμακάριστε, Θεού και ανθρώπων
δέδειξαι πιστός μεσίτης γενόμενος᾽) (απόστιχα εσπερινού). ῾Πέρασε τη
δημιουργία σαν υψιπέτης αετός, ως μαθητής και απόστολος του Σωτήρα Χριστού, και
κατέφλεξε, όπως καίει κανείς τα ξερόχορτα, όλη την πλάνη των ειδώλων με τα
φλογερά του δόγματα, ενώ μετέστρεψε τα ειδωλολατρικά έθνη από τον βυθό της
αγνωσίας του Θεού στην θεία γνώση᾽(῾Την
κτίσιν ως αετός υψιπέτης διήλθες, Σίμων ιερώτατε, μαθητά του Σωτήρος και
Απόστολε, και την πλάνην των ειδώλων τοις πυριφθόγγοις σου δόγμασιν ως ύλην πάσαν
καταφλέξας, τα έθνη εξ αγνωσίας βυθού προς την θείαν γνώσιν μετήγαγες᾽)
(δοξαστικό εσπερινού).
Η σπουδαία αυτή δράση του
δικαιολογείται, όπως είπαμε, από το γεγονός ότι κλήθηκε από τον Χριστό να γίνει
μαθητής Του, που σημαίνει ότι ῾μυήθηκε στο θεϊκό μυστήριο της σάρκωσης του Θεού
από τον ίδιο τον Σωτήρα, καθώς δέχτηκε την υπερκόσμια λάμψη Του᾽(῾Το θείον μυστήριον της σαρκώσεως εμυήθης,
απόστολε Σίμων θεόληπτε, παρ᾽ αυτού του Σωτήρος την αίγλην δεξάμενος την
υπερκόσμιον᾽) (ωδή γ´), ότι ῾συνόδευε διαρκώς τον Χριστό ως σύντροφός Του᾽(῾άμα τω Λόγω συνοδεύων και συνόμιλος Αυτώ
γενόμενος᾽(῾ωδή ζ´), και βεβαίως ότι ῾υποδέχτηκε κι αυτός με προθυμία, όταν
βρισκόταν στο υπερώο της Ιερουσαλήμ μετά την Ανάληψη του Κυρίου, τη φαινομένη
με φωτιά γλώσσα του Πνεύματος του Θεού᾽(῾Μετά
πυρός, παμμάκαρ, συ ορωμένην την γλώσσαν του Πνεύματος, υπεδέξω προθύμως, εν τω
υπερώω καθήμενος᾽) (ωδή ε´). Γι᾽ αυτό και ῾τη μνήμη του την δοξολογούμε ως
ημέρα σωτηρίας᾽(῾Του Αποστόλου την μνήμην
πάντες ως σωτηρίας ημέραν ευφημήσωμεν νυν᾽) (οίκος κοντακίου).
Εκείνο που εξίσου κατά
κόρον τονίζει ο άγιος Θεοφάνης, θέλοντας να δείξει την ολοκληρωτική αφιέρωση
στον Χριστό του αγίου Σίμωνα, είναι ο ένθεος ζήλος του. Πολλά τροπάριά του
είναι ακριβώς αφιερωμένα στην εξήγηση της επωνυμίας του ῾ζηλωτής᾽. Σίμων ο
ζηλωτής, διότι: έδειξε μεγάλο ζήλο για τον παντοκράτορα Θεό, αποδεικνύοντας ότι
η ζωή του ερμηνεύει την επωνυμία του· διότι: ζήλεψε το πάθος Του, τη
σταυρική Του θυσία· διότι: έδειξε ζήλο για την αγνή και αιώνια ζωή. ῾Σίμων αξιοθαύμαστε,
ονομάστηκες επώνυμος του ζήλου, γιατί έδειξες θερμό ζήλο για τον παντοκράτορα
Θεό, γι᾽ αυτό και σε ανέδειξε γεμάτο από θεία θαύματα. Έχοντας λοιπόν θαυμαστό
ζήλο, ονομάστηκες όπως πια το λέει το όνομά σου Ζηλωτής, μακάριε, και απέκτησες
την ονομασία, σε συμφωνία με τον τρόπο της ζωής σου᾽(῾Ζήλου επώνυμος κληθείς, Σίμων αξιάγαστε, ζηλών εζήλωσας Θεώ τω
παντοκράτορι, και θείων σε θαυμάτων έμπλεων ανέδειξε. Ξένον γαρ τον ζήλον έχων,
φερωνύμως Ζηλωτής, μακάριε, εκλήθης, και τω τρόπω την κλήσιν σύμφωνον εκτήσω᾽)
(δοξαστικό εσπερινού). ῾Ο Σίμων μοιάζει,
Χριστέ, να σου λέει αυτό: Επειδή ζηλεύω το πάθος Σου, υπομένω το πάθος του
Σταυρού᾽ (῾Έοικε, Χριστέ, τούτό σοι Σίμων
λέγειν: Ζηλών πάθος σον, καρτερώ Σταυρού πάθος᾽) (στίχοι συναξαρίου). ῾Σίμων,
ζηλωτή της αιώνιας και αγνής ζωής, νέκρωσε τη ζωντανή αμαρτία μας, με τη
ζωηφόρο δύναμη του Ζωοδότη Χριστού, της οποίας δέχτηκες την ενέργεια᾽(῾Σίμων Ζηλωτά ζωής της ακηράτου, νέκρωσον
ημών την ζώσαν αμαρτίαν, τη ζωηφόρω δυνάμει του Ζωοδότου, ης υπεδέξω την
ενέργειαν᾽) (ωδή δ´).