῾῾Ο Χριστός ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν᾽ (᾽Εφεσ.
2, 14)
α. ᾽Εκπληκτικά ἐπίκαιρος ἀλλά καί παράδοξος ὁ λόγος τοῦ ἀποστόλου
Παύλου ἀπό
τήν πρός ᾽Εφεσίους ἐπιστολή. Κι αὐτό γιατί
σ᾽ ἕναν κόσμο πού σπαράσσεται ἀπό τούς πολέμους, τή βία, τό φόβο καί τήν
ἀνασφάλεια ἐκεῖνος μιλάει γιά τήν εἰρήνη. ῾Η ἔννοια ὅμως πού τῆς προσδίδει
πόρρω ἀπέχει ἀπό τή συνήθη κατανόησή της ἀπό τούς περισσοτέρους ἀνθρώπους. ῾Ο
Χριστός – κηρύσσει ὁ ἀπόστολος – εἶναι ἡ εἰρήνη τῶν ἀνθρώπων. ᾽Εκεῖνος εἶναι πού
ἕνωσε τούς εἰδωλολάτρες καί τούς ᾽Ιουδαίους καί μεταξύ τους καί μέ τόν Θεό.
β. 1. Ἡ εἰρήνη λοιπόν
μεταξύ τῶν ἀνθρώπων δέν εἶναι τό ἀποτέλεσμα ἁπλῶς μίας συμμαχίας τῶν λαῶν• δέν εἶναι ἡ συνέπεια μίας ἰσορροπίας δυνάμεων, ὅπως λέμε• δέν εἶναι ἀκόμη τό ἀποτέλεσμα ἐπιβολῆς μίας μεγάλης ἐξωτερικῆς
δυνάμεως, ὅπως παλαιότερα μέ τή Ρωμαϊκή αὐτοκρατορία (pax romana) ἤ κατά τούς νεώτερους χρόνους μέ τήν ᾽Αμερικάνικη ὑπερδύναμη (pax americana). Ἡ
τέτοιου εἴδους εἰρήνη εἶναι πολύ εὔθραστη καί ἕωλη, γιατί ἀκριβῶς βασίζεται σέ ἐξωτερικές
καταστάσεις ἐξαιρετικά εὐμετάβλητες.
2. Ἡ ἀληθινή εἰρήνη, κατά τόν ἀπόστολο, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ
Χριστός! Οἱ ἄνθρωποι δηλαδή μονοιάζουμε καί συνδεόμαστε μεταξύ μας ὅταν
πιστέψουμε στόν Χριστό καί ἑνωθοῦμε μαζί Του. Γιατί; Διότι ὁ Χριστός εἶναι Αὐτός
πού κατήργησε, ἰδίως μέ τή Σταυρική Του θυσία, ἐκεῖνο πού δυναμίτιζε καί
δυναμιτίζει πάντοτε κάθε ἑνότητα καί κοινωνία: τήν ἁμαρτία. Πάνω στόν Σταυρό ὁ
Κύριος σήκωσε τήν ἁμαρτία καί τήν κατήργησε, ἔτσι ὥστε ὅποιος ἑνώνεται μέ τόν
Χριστό νά βρίσκει καί τόν δρόμο τῆς κοινωνίας μέ τόν συνάνθρωπό του, ἀλλά καί
μέ τόν ἴδιο του τόν ἑαυτό.
3. Καί πράγματι! Ποιός ἀμφιβάλλει ὅτι ὅταν ἀφήνουμε τήν ἁμαρτία
μέσα μας, νά λειτουργοῦμε δηλαδή μέ βάση τόν ἐγωϊσμό μας, πέρα ἀπό τή διάσπασή
μας μέ τόν Θεό δέν βρίσκουμε χῶρο στόν ἑαυτό μας νά χωρέσουμε καί τόν
συνάνθρωπό μας; Ἡ κάθε ἁμαρτία εἶναι ἐγωϊσμός. Δέν ἐπιτρέπει τήν ἀγάπη στόν
συνάνθρωπο. Κι αὐτό φαίνεται καθημερινά. ῾Ο φιλάργυρος γιά παράδειγμα: ἀγαπᾶ τά
χρήματα καί τά ὑλικά ἀγαθά καί γιά χάρη τους εἶναι ἕτοιμος ἀκόμη καί νά
σκοτώσει. ῾Ο φιλόδοξος καί ὑπερήφανος: δέν ἀνέχεται τόν συνάνθρωπό του παρά
μόνον ὡς ὑποτελή του. ῾Ο φιλήδονος: εἶναι προσανατολισμένος μόνον στήν ἱκανοποίηση
τοῦ ἑαυτοῦ του καί ὁ ἄλλος ἄν δέν συνεργεῖ σ᾽ αὐτό γίνεται ἐχθρός του. Λοιπόν ὁ
Χριστός καταργώντας τήν ἁμαρτία ἑνώνει στόν ῎Ιδιο ὅλους τούς ἀνθρώπους. Γιατί
τούς δίνει τή δύναμη νά ἀγαποῦν σωστά καί ἀληθινά.
4. ῾Ο ἀπόστολος Παῦλος τονίζοντας τήν παραπάνω ἀλήθεια μᾶς ὁδηγεῖ
καί σέ εὐρύτερο ἐπίπεδο: ῾Ενωμένοι ἐν Χριστῷ μέ τούς συνανθρώπους μας εἰσερχόμαστε
στήν οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ, σέ ὅ,τι ὀνομάζεται λαός τοῦ Θεοῦ. ῾῎Αρα οὐκέτι ἐστέ ξένοι καί πάροικοι, ἀλλά
συμπολῖται τῶν ἁγίων καί οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ᾽ (Δέν εἶστε λοιπόν πιά ξένοι καί
χωρίς δικαιώματα, ἀλλά ἀνήκετε στόν λαό τοῦ Θεοῦ, στήν οἰκογένεια τοῦ Θεοῦ). ῾Η
συμφιλίωσή μας μέ τόν Θεό καί τόν συνάνθρωπο μᾶς κάνει νά γευόμαστε τή μυστική
πραγματικότητα τοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ: νιώθουμε ἕνα μέ ᾽Εκεῖνον πού εἶναι ἡ
κεφαλή τοῦ σώματος, ἕνα μέ τά ἄλλα μέλη, δηλαδή τούς ἀποστόλους καί ὅλους τούς ἁγίους.
῞Οπως τό κλαδί ζωοποιεῖται ἀπό τούς χυμούς τῆς ρίζας καί τοῦ δένδρου, ἔτσι καί ὁ
πιστός στόν Χριστό: νιώθει τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ καί τῶν ἁγίων στή ζωή του.
Μπορεῖ τόν Θεό νά Τόν προσφωνεῖ ῾Πατέρα᾽ καί τούς συνανθρώπους ῾ἀδέλφια᾽ του.
Κι αὐτό σημαίνει κατ᾽ ἐπέκταση ὅτι ἡ μοναξιά καί ὁ φόβος παύουν νά ὑφίστανται
στόν χριστιανό. Πῶς νά νιώσει μόνος ὅταν εἶναι ἑνωμένος μέ τόν Θεό καί τόν κόσμο
ὅλο; Πῶς νά νιώσει φόβο, ὅταν ἀγαπᾶ τούς πάντες καί τά πάντα; ᾽Ακόμη κι ὁ φόβος
τοῦ θανάτου χάνεται: τί νά φοβηθεῖ ἀφοῦ γνωρίζει τί εἶναι πιά ὁ θάνατος μετά
Χριστόν; Μία ἁπλή δίοδος πού σέ ρίχνει καί πάλι στήν ἀγκαλιά τοῦ Χριστοῦ.
γ. ῾Ο Χριστός μέ τόν Σταυρό Του εἶναι τό κέντρο τοῦ κόσμου:
μᾶς ἕνωσε μέ τόν Θεό καί μέ τόν κόσμο ὅλο. Τό ἐρώτημα εἶναι πόσο ἐμεῖς πού Τοῦ ἀνήκουμε
ὡς χριστιανοί καί μέλη Του Τόν σκεφτόμαστε, Τόν ζοῦμε, Τόν ἀγαποῦμε; Πόσο
δηλαδή ἀποτελεῖ καί γιά ἐμᾶς τό κέντρο τοῦ κόσμου μας! Δυστυχῶς ἡ
καθημερινότητα ἀποκαλύπτει τίς περισσότερες φορές ὅτι ἄλλα συνιστοῦν τά κέντρα
μας: ἡ δουλειά μας, ἡ καριέρα μας, τά χρήματά μας, ἡ οἰκογένειά μας. Γι᾽ αὐτό ὅμως
καί γευόμαστε τά ἀρνητικά ἀποτελέσματα μίας τέτοιας ἀνατροπῆς: τό ἄγχος, τή στενοχώρια,
τή μελαγχολία, τίς καθημερινές συγκρούσεις. ᾽Απαιτεῖται ἄμεσα ἀλλαγή πλεύσης. ᾽Απαιτεῖται
δηλαδή μετάνοια.