Πρόκειται για παροιμία
που ενώ φαίνεται ότι είναι πολύ απλή και κατανοητή έχει και βαθιές πνευματικές
προεκτάσεις. Τι λέει; Αν σπείρεις
πλούσια, πλούσια θα είναι και η σοδειά σου, αν όχι, φτωχικά και θα θερίσεις –
ό,τι σημειώνει και η άλλη παροιμία «όπως στρώσεις θα κοιμηθείς». Οπότε αυτό που
επιλέγουμε, αυτό που κάνουμε, θα φέρει και τα συγκεκριμένα αποτελέσματα. Π.χ.:
Αν ξοδεύω περισσότερα από όσα κερδίζω, θα βγω στη ζητιανιά. Αν επεκτείνω τις
επιχειρήσεις μου πέραν των δυνατοτήτων μου, θα πέσω έξω. Αν ως μαθητής
σταματήσω να διαβάζω και να μελετώ, δεν θα έχω τη βαθμολογία που ονειρεύομαι κι
ίσως και να απορριφτώ. Δεν αναδεικνύεται έτσι η ευθύνη του κάθε ανθρώπου για
την πορεία της ζωής του; Δεν έχει νόημα συνεπώς να κατηγορούμε τους άλλους ή
την κοινωνία, όταν εμείς δεν έχουμε κάνει τους σωστούς υπολογισμούς. Εδώ ο
ίδιος ο Ιησούς Χριστός τονίζοντας την ευθύνη αυτή προτρέπει να μην ξεκινήσουμε
να κάνουμε κάτι, πριν μετρήσουμε πρώτα τις δυνάμεις μας. «Ποιος από σας, θέλοντας
να οικοδομήσει πύργο, δεν κάθεται πρώτα να υπολογίσει τη δαπάνη, αν έχει να
ολοκληρώσει το έργο; Ή ποιος βασιλιάς πηγαίνοντας να πολεμήσει με άλλον βασιλιά
δεν κάθεται πρώτα και δεν σκέπτεται αν έχει τη δύναμη με στρατό δέκα χιλιάδων
να συναντήσει τον άλλον που έρχεται εναντίον του με είκοσι χιλιάδες;» (Λουκ.
14, 28.31).
Η απλή αυτή αλήθεια –
απόρροια της πείρας της ζωής – ισχύει απολύτως και στα πνευματικά θέματα.
Υπάρχει ο λεγόμενος πνευματικός νόμος, κατά τον οποίο το τι θα γευτούμε
πνευματικά, το τι είδους σχέση θα αναπτύξουμε με τον Θεό, καθορίζεται και πάλι
από τις δικές μας καθημερινές επιλογές. Επιλέγουμε το θέλημα του Θεού; Θα νιώσουμε την ευλογία του Θεού. Είμαστε
αμελείς και αμαρτάνουμε; Θα εισπράξουμε την άρση της χάρης Του. Δυστυχώς, την
απλή αυτή αλήθεια δεν θέλουμε να την καταλάβουμε. Ζούμε πολλές φορές ως άθεοι
στον κόσμο, έχοντας διαγράψει τον Θεό από την καθημερινότητά μας, κι όταν
έρχεται η ώρα να θερίσουμε τους καρπούς των κακών επιλογών μας - το άγχος, τη στενοχώρια, τη μελαγχολία, τον
ψυχικό πνιγμό - ρίχνουμε τα βάρη στον
Θεό, σαν να είναι Εκείνος ο υπεύθυνος. Αλλά ο λόγος του Θεού ήδη μας
προειδοποιεί: «Έρχεται θλίψη και στενοχώρια σε κάθε ψυχή ανθρώπου που κάνει το
κακό», όπως και αντιστρόφως: «Νιώθει δόξα και τιμή από τον Θεό καθένας που
εργάζεται το αγαθό» (πρβλ. Ρωμ. 2, 9-10).
Έτσι το καλό ή το κακό
που ζούμε δεν είναι μία τιμωρία ή μία ανταμοιβή του Θεού. Ο Θεός που μας
φανέρωσε ο Χριστός είναι ο Πατέρας που αγαπά εξίσου όλα τα παιδιά Του, είτε Τον
θέλουν αυτά είτε όχι. Γι’ αυτό όμως και
δεν καταστρατηγεί την ελευθερία μας. Και τι γίνεται; Η απόλυτη αγάπη του Θεού,
καθώς συναντά τη δική μας ψυχική κατάσταση που διαμορφώνουμε ελεύθερα,
μεταποιείται ανάλογα προς το περιεχόμενο ακριβώς της ψυχής μας. Κι αν το
περιεχόμενο είναι καλό, δηλαδή συντονισμένο προς το άγιο θέλημά Του, τότε η
αγάπη Του λειτουργεί ως ευλογία. Αν όμως το περιεχόμενο της ψυχής μας είναι
πονηρό, δηλαδή δεν θέλει να υπακούει στον Θεό, τότε η αγάπη Του λειτουργεί ως
κατάρα και τιμωρία. Εμείς είμαστε οι αποκλειστικά υπεύθυνοι για το πώς θα
λειτουργήσει η αγάπη του Θεού μέσα μας και στην όλη ύπαρξή μας. Ένα παράδειγμα:
αν έχω υγιείς οφθαλμούς, τότε το φως του ήλιου μού προκαλεί χαρά. Αν έχω
πληγωμένους οφθαλμούς, τότε το ίδιο φως μού προκαλεί πόνο.
Ο πνευματικός αυτός
νόμος ισχύει όχι μόνο σ’ επίπεδο προσωπικό, αλλά και σε κοινωνικό και εθνικό.
Κοινωνίες και έθνη που επέλεξαν και επιλέγουν την άρνηση του Θεού υφίστανται τα
αρνητικά επίχειρα των επιλογών τους: συνήθως καταστρέφονται λόγω του
μολυσματικού ιού του εγωισμού που αναπτύσσεται και κυριαρχεί. Ενώ όταν
στρέφονται προς τον Θεό, βλέπουν πλούσια την παρουσία της χάρης Του σ’ αυτά.
Γιατί αφήνουν χώρο στην ευλογημένη παρουσία Του που είναι πάντοτε η αγάπη. Η
μελέτη της ιστορίας όλων των λαών - και
της δικής μας, ιδίως στις εποχές των διαφόρων εμφυλίων και του άκρατου
κομματισμού – πείθει εντελώς για την αλήθεια αυτή. Προσοχή λοιπόν τι σπέρνουμε!
